ΑΝΑΙΡΕΣΙΣ ΜΑΤΘΑΙΪΚΩΝ ΠΛΑΝΩΝ (Μέρος Β΄)

(ΤΟ Α΄ ΜΕΡΟΣ ΕΔΩ)

Περί τῶν ὃρων «δυνάμει» καί «ἐνεργείᾳ»

   Διεξερχόμενοι πλεῖστες ἀναφορές ἐκκλησιαστικῶν παραγόντων περί τῶν ὃρων «δυνάμει» καί «ἐνεργείᾳ», διαπιστώσαμε σέ πολλές μία σύγχυση προερχόμενη ἐκ τοῦ τρόπου θεωρήσεως τῶν ὃρων ὡς ἑξῆς:

α. Ὃτι οἱ ὃροι δέν ἒχουν ἐφαρμογή περί τά θεῖα.

β. Ὃτι «ἐν δυνάμει» αἱρετικός εἶναι ἐκεῖνος πού ἒχει τήν αἳρεση μόνο στό νοῦ του, «ἐνεργείᾳ» δέ λέγεται ὃταν τήν κηρύσσει καί δημοσίως.

   Στήν πρώτη περίπτωση ὁ λόγος ἀληθεύει ὃταν προσπαθεῖ νά ἑρμηνεύσει τό Τριαδολογικό ἢ τό Χριστολογικό δόγμα, ἐκ τῶν πραγμάτων ἀδύνατο καί ἀσφαλῶς ὂχι ἀκίνδυνο.

   Στή δεύτερη ἀληθεύει ὡς ἀτομική πεποίθηση τῆς αἱρετικῆς θέσεως αὐτοῦ τοῦ ἰδίου τοῦ πλανωμένου, σέ ἀναφορά μέ τήν δραστηριότητά του νά τήν μεταδώσει καί σέ ἂλλους πιστούς.

   Οἱ περιπτώσεις αὐτές μᾶς εἶναι ἀδιάφορες, ἀφοῦ τό ζητούμενο στήν ὑπόθεσή μας εἶναι ἡ θεώρηση τοῦ αἱρετίζοντος (κληρικοῦ ἢ λαϊκοῦ) ἀναφορικά μέ τό Κανονικό Δίκαιο, τό ὁποῖο προαπαιτεῖ τήν σύσταση ἁρμοδίου διαδικαστικοῦ ὀργάνου προκειμένου νά τόν ἐξετάσει ἐάν ἀληθεύει ἢ ὂχι καί νά ἐπιβάλλει κατ’ αὐτοῦ τό ἐπιτίμιο πού προβλέπουν οἱ Κανόνες ἐπί τῶν παραβάσεων. Δύναται ὃμως τό ἁρμόδιο τοῦτο δικαστικό ὂργανο νά ὑπάρχει μέν, ἀλλά νά μήν ἐφαρμόζει τήν προσταγή, εἲτε γιά λόγους οἰκονομίας, εἲτε γιά λόγους ἀδυναμίας (λ.χ. ἓνεκα πολιτικῆς ἢ ἐκκλησιαστικῆς ἀκαταστασίας). Δύναται ἐπίσης νά συσταθεῖ μέν ἀλλά λόγῳ ὑποδικίας ἐπί αἱρέσει, αὐτοῦ τοῦ σώματος τῶν ἐπισκόπων νά μην ὀρθοτομεῖ τήν ἀλήθεια, γεγονός πού ἒχει νά μᾶς ἐπιδείξει φορές ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας.

   Ὁ παραβάτης κληρικός λοιπόν κάποιου  κανόνα, ὁ ὁποῖος κανόνας ὁρίζει πάντοτε κάποια συγκεκριμένη ποινή ὃταν παραβαίνεται (λ.χ. καθαίρεση), μέχρι νά ἐφαρμοσθεῖ ἐπ’ αὐτοῦ, ὑπό τοῦ αὐθεντικοῦ ἁρμοδίου ὀργάνου ἡ προσταγή τοῦ κα­νόνα, θεωρεῖται ὡς ὑπόδικος ἐνώπιον αὐτοῦ τούτου τοῦ δικαστικοῦ ὀργάνου, δηλ. τῆς συνόδου τῶν ζώντων ἐπισκόπων. Ἡ ἐπιστημονική(1) ἒκφραση τῆς ὑποδικίας αὐτῆς εἶναι ὃτι ὁ παραβάτης κληρικός θεωρεῖται ἐν δυνάμει καθηρημένος.

   Ἐάν ἡ παράβαση γίνεται σέ δογματικό ζήτημα, δηλαδή ἒχουμε αἳρεση, τότε θεωρεῖται ἐν δυ­νάμει αἱρετικός (ὡς ἀκαθαίρετος ὑπό τῆς συνόδου). Γιά ἰάσιμο ἐκκλησιαστικό ζήτημα, θεωρεῖται ἐν δυνάμει σχισματικός.

   Ἀντίστοιχα ὃταν ὁ κληρικός καθαιρεθεῖ ὑπό τῆς συνόδου θεωρεῖται ἐν ἐνεργείᾳ καθηρημένος, ἐν ἐνεργείᾳ αἱρετικός ἢ σχισματικός.

   Ἐάν ἐκληφθεῖ ἡ ἂλλη ἐκδοχή (βλ. β’ περίπτωση), ὃτι οἱ ἂκριτοι αἱρετικοί ἢ σχισματικοί εἶναι ὂχι δυνάμει ἀλλά ἐνεργείᾳ, τά ἐπακόλουθα αὐτῆς ἒρχονται σέ ἀπ’ εὐθείας σύ­γκρουση μέ τήν πράξη τῆς Ἐκκλησίας καί μέ τήν προτρεπτική ἰδιότητα τῶν ἱερῶν κανόνων πού προστάζουν τήν μετέπειτα σύνοδο τῶν ζώντων ἐπισκόπων νά ἐκδικάσει τούς ὑποδίκους. «Οἱ κανόνες προστά­ζουν τήν σύνο­δον τῶν ζώντων ἐπισκόπων, νά καθαίρουν τούς ἱερεῖς, ἢ νά ἀφορίζουν ἢ νά ἀναθεματίζουν τούς λαϊκούς, ὁποῦ παραβαίνουν τούς Κανόνας» λέγει ξεκά­θαρα ὁ ἃγιος Νικόδημος. Καταργεῖται ἐπίσης ἢ ἀπαξιώνεται ὁ θεσμός τοῦ συνοδικοῦ συστήματος τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἁρμόδιο δικαστικό ὂργανο αὐτῆς καί «θεσμοθετεῖται» ἡ τελείως ἀνεδαφική καί ἀπονενοημένη αὐτενεργός (!) ποινική ἀξίωση τῶν ἱερῶν κανό­νων.

   Ἐάν δέν ὑφίσταται ἡ ἐν δυνάμει καθαίρεση τοῦ ψευδοκληρικοῦ, τότε οὒτε περί ὑποδικίας μπορεῖ νά γίνει λόγος οὓτως ὣστε νά ἐπισπευθεῖ ἡ καθαίρεσή του. Μᾶλλον, οὒτε πρόκειται νά καθαιρεθεῖ (ἀφοῦ δέν θά θεωρεῖται ὑπόδικος), ὁπότε παραμένει ἐλεύθερος στόν θρόνο του καί ἀπτόητος.

   Ἐάν ἐπίσης δέν ὑφίσταται τό δυνάμει αἱρετική(2) περί τῆς ἱεραρχίας μιᾶς τοπικῆς Ἐκκλησίας ὃταν αὓτη παρεκτρέπεται σέ αἳρεση, τότε οἱ ἐπίσκοποι αὐτοί οὒτε καί ὑπόδικοι ἐνώπιον τῆς μελλούσης μείζονος συνό­δου θεωροῦνται. Ἂρα οὒτε δικάζονται, ὁπότε συνεχίζουν ἐλεύθεροι καί ἀνενόχλητοι νά λυμαίνο­νται τό ποίμνιο τῆς Ἐκκλησίας.

    Αὐτές εἶναι οἱ ἂτοπες συνέπειες τῶν ἀμφισβητήσεων τῶν ὃρων τού­των. Καί ὃμως οἱ ἐνιστάμενοι αὐτοί ἐπιμένουν ἀκόμα καί σήμερα, μή ἀντιλαμβανόμενοι ὃτι εἶναι ἀδύνατο νά συμβιβασθεῖ ἡ ἀδόκιμη θεωρία τους μέ τή πράξη τῶν ἁγίων συνόδων. Ἐπί τέλους πότε θά κατανοήσουν ὃτι αὐτές οἱ ἀδυναμίες εἶναι ἡ «ἀχίλλειος πτέρνα» τῶν ἐνισταμένων πα­λαιοημ/τῶν, καί ὃτι οἱ ἀντίδικοι νεοημ/τες καί μνημονευτές ἀγιορεῖτες ἐκμεταλλεύθηκαν καί ἐκμεταλλεύονται(3) κατά κόρον αὐτές γιά νά ρίξουν στάχτη στά μάτια τῶν καλο­προαιρέτων νεοημ/τῶν;

   Μιά ἁπλή ἀνάγνωση στό ἀπαράδεκτο βιβλίο τοῦ π. Ἐπιφ. Θεοδωροπού­λου «Τά δύο ἂκρα» εἶναι ἱκανή νά πείσει τούς πάντες περί τῆς ἀληθείας τῶν λεγομένων. Ἐκεῖ ὀρθά μέν λέγει περί τοῦ οἰκουμενισμοῦ ὃτι εἶναι τό ἓνα ἂκρο, ἀλλά ἡ θέση του περί τῶν ἐνισταμένων γενικῶς ὡς τοῦ ἂλλου ἂκρου, εἶναι ἐκκλησιολογικῶς ἂστοχη καί ἀπορριπτέα. Ὃμως εἶχε ὑπ’ ὂψιν του τήν ἀδόκιμη θεωρία τοῦ αὐτοματισμοῦ. Ἀλλά ἐκεῖνο τό ὁποῖο διέφυγε τόν π. Ἐπιφάνιο εἶναι ὃτι ἡ δυνητικότητα πού ὑποστήριξε ὁ ἲδιος καί ὁ αὐτοματισμός ἀποτελοῦν τά δύο ἑρμηνευτικά ἂκρα τοῦ ιε’ κανόνα τῆς ΑΒ’ συνόδου. Δύο θεωρίες ἐκ διαμέτρου ἀντίθετες. Ἀποδεχόμενοι τήν πρώτη ἐφησυχάζουμε ἀκόμη καί στίς πιό καταφανεῖς προδοσίες τῆς ὀρθοδόξου πί­στεως, ὑπ’ αὐτῶν τῶν προκαθημένων ἐπισκόπων καί πρεσβυτέρων τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποδεχόμενοι τήν δεύτερη ἀναθεματίζουμε καί καταδικά­ζουμε στόν πνευματικό θάνατο, ἐκτός τῶν ὑπευθύνων κληρικῶν καί τῶν ἐν γνώσει κοινωνούντων αὐτούς πρό συνοδικῆς καταδίκης αὐτῶν, καί πολλούς ἀνευθύνους οἱ ὁποῖοι ἀκολουθοῦν αὐτούς καλῇ τῇ πί­στει χωρίς νά γνωρίζουν ἢ ἒχουν κατανοήσει τήν κατακριτέα πορεία τους. Καί ἀσφαλῶς μᾶς ἀφαιρεῖται τό δικαίωμα νά ἐπικαλούμαστε ὡς ἐνιστάμενοι τόν ιε’ κανόνα, διότι ἡ ἀποδοχή τῆς θεωρίας τοῦ αὐτοματισμοῦ εἶναι ἀντιφατική μέ τόν ὃρο «ἐνιστάμενοι». Ἐπιπλέον προκαταλαμβάνουμε ἁρμοδιότητες πού ἀνήκουν μόνο σέ μείζονα σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία εἶναι «ὁ ἒσχατος κριτής πά­ντων τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑποθέσεων, καί εἰς αὐτήν ἀναβιβάζεται ἃπασα ἒκκλητος»(4).

    Ἀποτελεῖ δέ τό πλέον ἀτοπώτερο, ὃτι τό ἁρμόδιο ἐκκλησιαστικό δικαστικό ὂργανο, δηλ. ἡ σύνοδος τῶν ζώντων ἐπισκόπων, ἡ ὁποία προστάζεται ἀπό τούς κανόνες πού παραβαίνονται νά ἐκδικάσει τούς πα­ραβάτες, χάνει τήν δικαστική ἁρμοδιότητά του καί δέν ἒχει λόγον ἡ σύγκλησή του. Ὃμως μή δυνάμενοι νά ἀντιπαρέλθουν τήν σύ­σταση τόσων συνόδων τῆς Ἐκκλησίας, τοπικῶν καί οἰκουμενικῶν, τήν ἑρμήνευσαν λέγοντες τά ἑξῆς ἐξωπραγματικά καί ἐξωφρενικά!!! «Ὃτι ἡ σύνο­δος θά ἒλθει νά κατονομάσῃ τήν αἳρεση» καί ὃτι «ἡ ἀπόφασις τῆς συνόδου τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ διαπίστωσις ὃτι ὁ καθ’ οὗ ἡ ἀπόφασις εἶναι ἢδη ἐκτός Ἐκκλησίας»(5). (sic)

   Ἐρωτοῦμε λοιπόν αὐτούς εὐθέως. Ὣστε ἐάν συγκληθεῖ εὐδοκίᾳ Θεοῦ μία Πανορθόδοξη σύνοδος γιά νά δικάσει τόν σημερινό οἰκουμενισμό, θά συγκληθεῖ μόνο γιά νά τόν κατονομάσει; Καί τί ἒχουν νά φοβηθοῦν οἱ οἰκουμενιστές ἀπό μία τέτοια σύνοδο; Ποιός θά τούς καθαιρέσει ἀπό τούς θρόνους τους καί θά τούς ἀπελάσει ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία; Καί ἐάν γίνει ἡ καθαίρεση ἢ ὁ ἀφορισμός αὐτῶν ὑπό τῆς συνόδου θά εἶναι ἡ «διαπίστωσις ὃτι εἶναι ἢδη ἐκτός Ἐκκλησίας»; Τότε ἀπό ποῦ θά καθαιρεθοῦν ἢ θά ἀφορισθοῦν;

   «Οὐδείς αἱρετικός κινδυνεύει ἐκ τῶν γεγραμμένων καί εἰς τό Πηδά­λιον εὑρισκομένων ἱερῶν Κανόνων, ἐάν δέν ὑπάρχει ζῶσα Σύνοδος τῶν ἐπισκόπων ἡ ὁποία καί θά ἐφαρμόσει αὐτούς»(6). Θά ἐφαρμόσει αὐτούς σέ παρεκτραπέντα μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί ὂχι νά διαπιστώσει ὃτι «εἶναι ἢδη ἐκτός Ἐκκλησίας». Ὃλες οἱ τοπικές καί Οἰκουμενικές σύνοδοι, πρῶτα διέ­γνωσαν τίς αἱρέσεις ἢ τά σχίσματα, ὓστερα τίς κατέγνωσαν (κατεδίκα­σαν) καί τέλος καθαίρεσαν ἢ ἀπέλασαν τούς αἱρετικούς ἢ σχισματικούς ἐκ τῆς Ἐκκλησίας· καί δέν τίς κατο­νόμασαν ἁπλά ἒτσι καί ἐλλειμματικά.

   Ποιός νουνεχής ἂνθρωπος θά περίμενε νά δικασθεῖ ἢ μᾶλλον νά φυλακισθεῖ, λ.χ. ὁ φονιάς τοῦ υἱοῦ του, ἀπό τόν νόμο καί μόνο, χωρίς τήν δι­αμε­σολάβηση τοῦ εἰσαγγελέα, τῶν δικαστῶν καί τῶν λοιπῶν ἁρμοδίων ὀργάνων τῆς δημοσίας τάξεως; Ἡ δέ ἁγία Γραφή διά στόματος τοῦ Νικο­δήμου προειδοποιεῖ· «Μή ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τόν ἂνθρωπον, ἐάν μή ἀκούσῃ παρ’ αὐτοῦ πρότερον καί γνῷ τί ποιεῖ;» (Ἰω. ζ΄ 51)

   Ἂς ἀναλογισθεῖ ὁ καθένας πόση εἶναι ἡ εὐθύνη τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐκείνων πού πρεσβεύουν αὐτή τήν πλάνη καί ἐνεργοῦν ἀνάλογα, ἀκόμα καί γιά μία ψυχή «ὑπέρ ἧς Χριστός ἀπέθανε». Ἡ ὁποία θεωρεῖ μέν ὃτι εἶναι σωστό νά ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τήν οἰκουμενίζουσα νεοημ/κή Ἐκκλησία, ἀλλά δυ­σκο­λεύεται νά προσέλθει σέ κάποια παράταξη τῶν παλαιοημ/τῶν, καί μόνο πού ἀκούει ὃτι θά τόν ἀναβαπτίσουν ἣ θά τόν ἀναμυρώσουν. Ἀφήνουμε τό πῶς οἰκονομοῦνται τά ὑπόλοιπα μυστήρια. Ἡ συνέπεια τῶν λόγων τους ἀπαιτεῖ τοὐλάχιστον καί αὐτῶν τήν ἐπανάληψη. Καί τόσα ἂλλα ἂτοπα, ἐπακόλουθα τῆς θεωρίας τους.

   Περί τοῦ Α’ Κανόνος τῆς Γ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

   «...εἲ τις Μητροπολίτης τῆς ἐπαρχίας, ἀποστατήσας τῆς ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου, προσέθετο τῷ τῆς ἀποστασίας συνεδρίῳ ἢ μετά τοῦτο προστεθείη, ἢ τά τοῦ Κελεστίου ἐφρόνησεν ἢ φρονήσει, οὗτος κατά τῶν τῆς Ἐπαρχίας Ἐπισκόπων διαπράττεσθαί τι οὐδαμῶς δύναται, πάσης Ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας ἐντεῦθεν ἢδη ὑπό τῆς Συνόδου ἐκβεβλημένος καί ἀνενέργητος ὑπάρχων. Ἀλλά καί αὐτοῖς τοῖς τῆς Ἐπαρχίας Ἐπισκόποις καί τοῖς πέριξ Μητροπολίταις... ὑποκείσεται, εἰς τό πάντῃ καί τοῦ βαθμοῦ τῆς Ἐπισκοπῆς ἐκβληθῆναι».

   Περί τῆς ἰδίας ὑποθέσεως διαλαμβάνουν καί οἱ β΄, γ΄, δ΄ κανόνες τῆς ἰδίας Συνόδου.

   Ἀδυνατοῦμε νά παρατρέξουμε τήν ἑρμηνευτική κακοποίηση τούτου τοῦ κα­νόνα ἀπό τόν γνωστό συγγραφέα τῆς (Ἀ)συμφωνίας, γιά τόν λόγο ὃτι πα­ρερμη­νευόμενος θεωρήθηκε ἡ αἰχμή τοῦ δόρατος τῆς θεωρίας τῆς ἀπωλείας τῆς χάρι­τος τῶν μυστηρίων τῶν ἀκρίτων αἱρετικῶν.

   Ἀφοῦ ἡ Τρίτη Οἰκουμενική σύνοδος καθαίρεσε καί ἀναθεμάτισε τόν δυσσεβῆ Νεστόριο «μετά τρεῖς ἡμέρας ἦλθε καί ὁ Ἀντιοχείας Ἰωάννης αὐτός μετά Θεοδωρήτου καί Ἲβα, καί τριάκοντα ἐπισκόπων, οἳτινες ἢ λυ­πηθέντες δι­ατί δέν ἒμεινε τόν ἐρχομόν τους ἡ Σύνοδος (ἢ καί διατί εἶχον φιλίαν μέ τόν Νε­στό­ριον) ἐκατηγόρησαν τήν τοῦ Νεστορίου καθαίρεσιν ὡς μή εὒλογον»(7). Ἒφθασαν σέ τόση ρήξη μεταξύ τους πού μέ συνοδικές ἀποφάσεις «ἐκάθηραν τούς περί τόν Κύριλλον» καί «οἱ περί τόν ἃγιον Κύριλλον ἐκάθηραν τούς περί τόν Ἰωάννην»(7).

        Σ’ αὐτή ἀκριβῶς τήν ὑπόθεση ἀναφέρεται ὁ κανόνας καί συγκε­κριμένα ὀνομάζει «συνέδριον ἀποστασίας» τήν παράνομη σύνοδο τοῦ Ἰωάννου Ἀντιοχείας μαζί μέ τούς περί αὐτόν τριάκοντα ἐπισκόπους. Σαφῶς ὁ κανόνας ἀποτείνεται πρός τούς τῆς ἐπαρχίας ὀρθοδόξους ἐπισκόπους, ἐκείνους πού δέν ἦταν παρόντες στήν Γ΄ Οἰκουμενική σύ­νοδο. Ὁ ὁποῖος δηλοποιεῖ πρός αὐτούς ὃτι· «ὃποιος Μητροπολίτης τῆς ἐπαρχίας συνετάχθη ἢ καί στό μέλλον θά συνταχθεῖ μέ αὐτούς πού κατε­δίκασε ἡ Οἰκουμενική Σύνο­δος» δηλαδή τούς περί τόν Ἰωάννην ἐπισκόπους τοῦ ἀποστατικοῦ συνεδρίου, αὐτός δέν ἒχει καμμία ἐξουσία «νά πράξῃ τι κακόν κατά τῶν Ἐπισκόπων (τῆς ἐπαρχίας του), ἢ καί κατά τῶν λαϊκῶν, τῶν ὀρθοδόξων δηλαδή, μέ τό νά ἒγινεν ἀπόβλητος ἀπό τήν Σύνοδον ταύτην κάθε ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας καί ἱεροπραξίας, καί μέ τό νά ἒχῃ νά γίνεται πάντη ἀπόβλητος εἰς τό ἑξῆς τοῦ τῆς Ἐπισκοπῆς βαθμοῦ, καί ἀπό αὐτούς ἀκόμη τούς ὀρθοδόξους Ἐπισκόπους, καί τούς πέριξ ὂντας Μητροπολί­τας»(8).  Γνωστοποιεῖ δηλαδή ἡ Γ΄ Οἰκουμενική Σύνο­δος στούς τότε μή παρόντες ὀρθοδόξους ἐπισκόπους, νά ἀποστασιοποιηθοῦν ἀπό τόν μητροπολίτη πού συντάχθηκε ἢ θά συνταχθεῖ μέ τήν παράνομη σύνοδο τοῦ Ἰωάννου Ἀντιοχείας διότι ὁ μητροπο­λί­της αὐτός, μέ ἀπόφασή της, στε­ρήθηκε τοῦ δικαιώματος τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας καί ἱεροπραξίας, θέτο­ντάς τον σέ ἀργία. Καί δέν ἀναφέρεται ὃπως λανθασμένα σημειώνει ὁ συγγρα­φέας, στήν ὁριστική καί τετελεσμένη ἀποβολή αὐτοῦ ἐκ τῆς Ἐκκλησίας «ἂνευ ἀνάγκης ἀποφάσεως ἑτέρας Συνόδου»(9). Ὁλόκληρη ἡ φράση εἶναι «τό τονιζό­μενον λεπτόν σημεῖον τοῦ ἱεροῦ κανόνος ἂνευ τοῦ ὁποίου ἀδύνατον εἶναι νά δοθῇ ὀρθῶς ἡ ἑρμηνεία»(9)  καί ὂχι ἀπομονωμένο τό λῆμμα «ἐντεῦθεν ἢδη», ὃπως διαλαμβάνει ὁ ἲδιος ἑρμηνεύοντας τελικά τόν κα­νόνα μέ περίσσεια συμ­φεροντολογική σκοπιμό­τητα.

       Ἡ δέ ἀνάγκη καθαιρέσεως δι’ «ἀποφάσεως ἑτέρας Συνόδου» τονίζεται σα­φέ­στατα στή συνέχεια τοῦ κανόνα· «Άλλά καί αὐτοῖς τοῖς τῆς ἐπαρχίας Ἐπισκόποις καί τοῖς πέριξ Μητροπολίταις τοῖς τά τῆς ὀρθοδοξίας φρονοῦσιν ὑποκείσεται, εἰς τό πάντῃ καί τοῦ βαθμοῦ τῆς ἐπισκοπῆς ἐκβληθῆναι». Ὃπου ἡ ἐνέργεια τοῦ μελλοντικοῦ ρήματος «ὑποκείσεται» εἶναι ἀδύνατη καί ἀνυπόστατη ἐάν ἑρμηνεύσουμε τό «ἐντεῦθεν ἢδη» κατά τόν συγγραφέα. Οὒτε πάλι μπορεῖ νά ταυτισθεῖ μέ αὐτό, οὐσιαστικά ἀνῆκον στό πα­ρελθόν, ἐάν λάβουμε ὑπ’ ὂψιν τόν ἃπαξ ὑπό τῆς Γ΄ συνόδου ἐκδοθέντα κανόνα. Ἑπομένως ἡ ἐνέργεια τοῦ «ὑποκείσεται» παραπέμπει στόν ἐνδεικνυόμενο ἀπό τόν κανόνα «πάσης ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας ἐντεῦθεν ἢδη ἐκβεβλημένον καί ἀνενέργητον ὑπάρχοντα», ὡς ὑπόδικο (τρίτο πρό­σωπο), μετά τήν ἒκδοση τοῦ συγκε­κριμένου κανόνα, πρός ὁριστική καί τελε­σίδικη καθαίρεση ἐκ «τοῦ βαθμοῦ τῆς ἐπισκοπῆς» ὑπ’ «αὐτοῖς τοῖς τῆς ἐπαρχίας Ἐπισκόποις καί τοῖς πέριξ Μη­τροπολίταις».

        Ἐπίσης τό «εἰς τό πάντῃ» ἀναφέρεται στό «ὑποκείσεται» καί προσι­διάζει ἑρμηνευόμενο, ὡς ἐπί τρόπου·(10) «ὑποκείσεται» δηλαδή κατά πάντα τρόπον, πα­ντοιοτρόπως, καί δέν συμφωνεῖ μέ κανένα τρόπο ὁ ἃγιος Νικό­δημος μέ τόν συγγραφέα. Διότι τό «τετελεσμένον γεγονός»(11) τοῦ συγγραφέα εἶναι ἡ ἐκβολή «ἂνευ ἀνάγκης ἀποφάσεως ἑτέρας Συνόδου»,  ὃπως λέγει ὁ ἲδιος ἐννοῶν βέβαια σύμφωνα μέ τό φρόνημά του τήν αὐτενεργό καθαίρεση ἀπό τόν κανόνα τοῦ ἀποστατήσαντος κληρικοῦ. Ἀλλά τήν ὑπό τῶν «τῆς ἐπαρχίας Ἐπισκόπων», δηλαδή διά ζώσης συνόδου, καθαίρεση τοῦ ἀποστατήσαντος ἐκ «τοῦ βαθμοῦ τῆς Ἐπισκοπῆς» μή δυνάμενος νά ἀντιπαρέλθει καί περισφιγγό­μενος ἀπό τήν ἀκρίβεια τοῦ κανόνα ἒπρεπε ὁπωσδήποτε νά βρεῖ κάποια διέ­ξοδο. Καί θαυμάστε! «Θά συνέλθουν» λέ­γει, «προκειμένου νά ἐπικυρώσουν τήν ὁλοκληρωμένην καί τελικήν ἒκπτωσιν τοῦ Μητροπολίτου ἐκ τοῦ θρόνου του...»(12). Δηλαδή ἐννοεῖ νά ἐπικυρώσουν τήν καθαίρεση, τήν ὁποία γιά νά προ­σπεράσουν οἱ ἀναγνῶστες του «ἀβρόχοις ποσί», καθότι ἡ καθαίρεση ὡς πράξη εἶναι ἀκόμη ἀτέλεστος(13), τήν μετονόμασε «ὁλοκληρωμένην καί τελικήν ἒκπτωσιν».       

   Πράγματι λοιπόν ἡ ἑρμηνευτική αὐτή εἶναι πέρα γιά πέρα ἂστοχη. Κατα­λήγει δέ σέ ἐναντίωση τοῦ πνεύματος τοῦ ἱεροῦ κανόνα, ὁ ὁποῖος δίνει χρόνο στόν αἱρετίζοντα ἢ τόν κοινωνοῦντα μέ αὐτόν νά μετανοήσει γιά τήν πτώση του, μέ­χρι νά ἀποβληθεῖ ὁριστικά καί τελεσίδικα πλέον «τοῦ τῆς ἐπισκοπῆς βαθμοῦ», ἢδη εἲπαμε, ὂχι δυνάμει τῆς ἰσχύος τοῦ κανόνα ὁ ὁποῖος ὁρίζει μόνο τήν ποινή, ἀλλά ὑπό τῆς συνόδου τῶν ζώντων ἐπισκόπων.

        Τό αὐτό πνεῦμα τῆς φιλανθρωπίας διαφαίνεται σέ ὃλους τούς ἱερούς κανό­νες, ὃσοι ἒχουν προστακτικό χαρακτῆρα καί ὁρίζουν συγκεκριμένες ποινές πρός τούς παραβαίνοντες αὐτούς. Ἀντιθέτως ἡ ἂστοχη αὐτή ἑρμηνευτική ἀποδιώκει τό φιλάνθρωπο πνεῦμα τῶν κανόνων ἢ μᾶλλον τῶν ἁγίων πατέρων τῶν συντα­ξάντων αὐτούς, καταργεῖ τήν προστακτική ἰδιότητα αὐτῶν πρός τή σύνοδο τῶν ζώντων ἐπισκόπων, χωρίς τήν ὁποία σύ­νοδο «ἀργοῦσιν οἱ νόμοι μή διεκδικούμε­νοι», κατά τόν ἃγιο Χρυσό­στομο, καί παραμένουν οἱ ὑπεύθυνοι στό διηνεκές ἀτιμώρητοι.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 1. Ὁ χαρακτηρισμός τῶν ὃρων ὡς ἐπιστημονικῶν χρησιμοποιήθηκε ὑπό τοῦ πρ. Φλωρί­νης. Ἐξ ὁρισμοῦ καί μόνον ὁ χαρακτηρισμός αὐτός δηλώνει ἀβίαστα τό ἀλάνθαστο καί ἀμετάθετο τοῦ ζητήματος περί τοῦ ὁποίου ἀναφέρονται.

«Ἐπιστήμη ἐστίν ἡ τῶν καθόλου ἂπταιστος γνῶσις καί ἀμετακίνητος. Ἀπταίστως γάρ γι­νώσκει τά γινωσκόμενα, διά τό αὐτῶν ἂρρευστόν τε καί ἀναλλοίωτον» (Ν. Βλεμμίδη P.G. 712 Κεφ.Γ΄θ).

«Ἐπιστήμη εἶναι τό ἐπίστασθαί τι καλῶς». (Λεξικόν Ἰ. Σταματάκου).

2. Ὃπου ἀναφερόμαστε περί μιᾶς τοπικῆς Ἐκκλησίας ὃτι εἶναι δυνάμει σχισματική ἢ αἱρετική, ἢ ἁπλῶς αἱρετίζουσα ἢ οἰκουμενίζουσα, πάντοτε ἐννοοῦμε ὃτι ἐκπεσόν εἶναι τό Ἱερατεῖο της καί ὃσοι κοινωνοῦν μέ αὐτό. Στό προκείμενο θέμα ἡ ἱεραρχία εἶναι ὑπεύθυνη καί ὑπόδικη, καί δέν χαρακτηρίζεται ἡ τοπική αὐτή Ἐκκλησία αἱρετική ψευδο­εκκλησία, ὃπως ἀδιακρίτως μεγαλορρημονοῦν καί βλασφημοῦν σήμερα ἀρκετοί ἐκκλησιαστικοί ἐπικριτές.    

3. «Ἐπειδή γάρ οὐκ ἐν τοῖς ἑαυτῶν δόγμασιν ἒχουσι τήν ἰσχύν, ἐν τοῖς ἡμετέροις σαθροῖς ταύτην θηρεύουσι, καί διά τοῦτο, ὣσπερ αἱ μυῖαι τοῖς τραύμασιν, οὓτω τοῖς ἡμετέροις ἐπιτίθενται, εἲτε ἀτυχήμασι χρή λέγειν, εἲτε ἁμαρτήμασιν». (Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου. Λόγος θεολογικός Α’ πρός Εὐνομιανούς - Προδιάλεξις).

4. Πηδάλιον. Ὑποσημ. 2 τοῦ ζ΄ καν. τῆς Β΄ Οἰκ. Συνόδου. – σελ.161.

5. Κ.Γ.Ο. –σελ.449.

6. Τό ἡμερολογιακόν σχίσμα δυνάμει ἢ ἐνεργείᾳ;

(Θεοδωρήτου Ἱερ/χου Ἁγιορείτου. 1973. σελ.6).

7. Πηδάλιον. Ὑποσημ.2 τοῦ α΄ κανόνα.

8. Πηδάλιον. Ἑρμηνεία τοῦ ἁγ. Νικοδήμου.

9. Ἡ συμφωνία τῶν ἁγ. πατέρων... Σεβ/του Μακαρίου. σελ.62,63.   

10. Λεξικόν. Ἰ. Σταματάκου.

11. Ἡ συμφωνία... Στό ἲδιο.

12. Ἡ συμφωνία...  Στό ἲδιο.

13. Εἶναι σαφές ὃτι τό «τετελεσμένον γεγονός» τοῦ συγγραφέα καί τό «ὑποκείσεται» τοῦ κανόνα εἶναι χρονικά ἀσυμβίβαστα.

ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ