Απάντηση του κ. Α. Τσακίρογλου και Ανταπάντηση Ν. Μάννη

Ο κ. ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ κ. ΡΙΖΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ. ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΑΝΤΑΠΑΝΤΗΣΗ ΜΟΥ:

Ἀπάντηση κ. Τσακίρογλου

Ἀξιότιμε κ. Μάννη,

Παρακολουθῶ ἐδῶ καὶ κάποιες ἑβδομάδες μὲ ἐνδιαφέρον τὸν διάλογο σας μὲ τὸν κ. Ρίζο ἐπὶ τοῦ βιβλίου τοῦ δευτέρου. Εἶχα τὴν ἀφελῆ ἐντύπωση, ὅτι ἑκατέρωθεν κάτι θὰ μποροῦσε νὰ βγεῖ ἀπὸ αὐτόν, ὅτι θὰ μπορούσαμε μαζὶ νὰ πολεμήσουμε τὴν παναίρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ καὶ μετὰ ἐν ὁμονοία νὰ λύσουμε μὲ ὀρθόδοξο τρόπο ἐπιτέλους καὶ τὸ θέμα τῆς ἀλλαγῆς τοῦ ἡμερολογίου, ἀλλὰ οἱ ἀπαντήσεις σας, ἰδίως καὶ κυρίως ἡ τελευταία σας ἀπάντηση μοῦ ἔκοψε τὰ φτερά προσγειώνοντάς με στὴν σκληρὴ πραγματικότητα. Ἀμέσως μόλις τελείωσα τὴν ἀνάγνωσή της, ἀποφάσισα νὰ συντάξω μία καὶ μοναδικὴ σύντομη ἀπάντηση ὡς διαμαρτυρία καὶ στὴν δική μου ἀνακήρυξη ἀπὸ μέρους σας ὡς «ἀναθεματισμένο» στὰ ὅσα λέτε στὰ σχόλια τοῦ τρίτου μέρους τοῦ βιβλίου τοῦ κ. Ρίζου χωρὶς καμία διάθεση συνέχισης τοῦ διαλόγου μαζί σας.

Γενικὰ πρέπει νὰ τονίσω, ὅτι ὑποτιμᾶτε τὸ μήνυμα τοῦ κ. Ρίζου μὲ βάση τὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν στάση τῶν Πατέρων Της, ὅτι δηλ. μπορεῖ νὰ ὑπῆρχαν ἡμερολογιακὲς διαφορές, πρᾶγμα ποὺ παραδέχεσθε καὶ ἐσεῖς, δὲν ὑπῆρχε ὅμως σχίσμα οὔτε προϋποθέσεις στὴν ἀντιμετώπιση τῶν αἱρέσεων αὐτῶν τῶν αἰώνων, τοῦ εἶδους ἢ γιορτάζεις μαζί μου ἢ δὲν συμπορεύομαι ἐναντίον τοῦ Νεστορίου κλπ. γιατὶ σὲ θεωρῶ ἐκτὸς Ἐκκλησίας, ….ἢ δυνάμει…..

Εἰδικότερα λέτε στὸ σχόλιο σας, ὁ ὅρος «οἰκουμενισμὸς» δὲν ἦταν γνωστὸς πρὶν τὸ 1924. Αὐτὸ κ. Μάννη δὲν ἰσχύει. Ὁ ὅρος «οἰκουμενισμὸς» πρωτοεμφανίστηκε τὸν 19^ο αἰ., καὶ εἰδικώτερα προτεσταντικοί κύκλοι τὸν χρησιμοποιοῦσαν ἀπὸ τὸ 1855, ἀσφαλῶς ὄχι μὲ τὴν ανεπτυγμένη σημασία καὶ τὴν φόρτιση κακοδοξιῶν ποὺ ἔχει σήμερα. Μετὰ τὸν παρέλαβε ἡ World Alliance of YMCAs καὶ τελικὰ τὸν καθιέρωσε τὸ «οἰκουμενικὸ συνέδριο παγκοσμίας ἱεραποστολῆς» στὴν Νέα ’Υόρκη τὸ 1900 καὶ μετὰ ἀπὸ λίγα χρόνια στὸ Ἐδιμβοῦργο στὴν Σκωτία. Αὐτὸ κίνησε μεγάλους Ρώσους Ἁγίους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης νὰ διακρίνουν σὲ ποία τρομακτικὴ κατεύθυνση ὁδηγούμαστε καὶ νὰ προφητεύσουν τὰ δεινὰ τῆς ἐποχῆς μας. Ἔπειτα προωθήθηκε καὶ ἀπὸ τὴν νεοϊδρυθείσα κοινωνία τῶν Ἐθνῶν ἀπὸ τὸ 1919 καὶ τὸν χρησιμοποίησε καὶ ὁ Χρυσόστομος Σμύρνης σὲ ὁμιλίες του. Ἀπὸ τὰ λόγια σας φαίνεται, ὅτι οἱ «Παλαιοημερολογίτες» τίποτα ἀπ’ ὅλα αὐτὰ δὲν ἀντελήφθηκαν, πρᾶγμα παράξενο, διότι ὅπως λέτε, ἡ ἀλλαγὴ ἔγινε γιὰ κάποιους σκοπούς! Μὰ κανεὶς δὲν φρόντισε νὰ ἐρευνήσει γιὰ ποιούς σκοποὺς;

Ἀφοῦ παραδέχεσθε ὅτι τὸ διάγγελμα τοῦ 1920 ἦταν πράγματι καταστροφικὸ καὶ δογματικοῦ χαρακτῆρα παρόλο πού, ὅπως λέτε, δὲν ἦταν γνωστό, τότε δὲν μπορεῖτε νὰ ἐπιχειρηματολογεῖτε λέγοντας ὅτι τὸ ἡμερολόγιο ἧταν ἡ πρώτη ἐπίσημη πράξη τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Διότι πιὸ ἐπίσημη πράξη ἀπὸ πατριαρχικὸ διάγγελμα καὶ ἀναγνώριση αἱρέσεων ὡς ἐκκλησίες δὲν ὑπάρχει. Μετὰ λέτε, ὅτι οἱ πιστοὶ δὲν τὸ γνώριζαν λόγω τῆς Μικρασιατικῆς καταστροφῆς. Μὰ τὸ 1920 κ. Μάννη ἦταν τὸ ἔτος τῶν ἐνδόξων νικῶν στὸ Μικρασιατικὸ Μέτωπο καὶ τῆς ἐθνικῆς εὐφορίας. Ἀντιθέτως τὸ 1924 ἦταν τὸ ἔτος τῆς τελειωτικῆς ἦττας καὶ δυστυχίας. Ἄρα λοιπὸν λέτε, ὅτι οἱ πιστοὶ στὰ χρόνια τῶν νικῶν δὲν γνώριζαν λόγω τῆς ὑποτιθέμενης καταστροφῆς, ἐνῶ στὰ χρόνια τῆς πραγματικῆς καταστροφῆς γνώριζαν;;;;; Καὶ πῶς γράφετε «ἐδῶ καλὰ καλὰ οὔτε οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ταγοὶ δὲν τὴν γνώριζαν, οὔτε γιὰ τὴν ἀναγνώριση τῶν Ἀγγλικανῶν (γεγονὸς ποὺ δὲν διατυμπανίστηκε ἄλλωστε)». Ἐσεῖς ποὺ τὸ ξέρετε; Ἐὰν γνώριζαν ἢ δὲν γνώριζαν δὲν εἶναι σίγουρο, διότι πηγὲς σίγουρες δὲν ὑπάρχουν. Καὶ ἐσεῖς ἀντὶ νὰ εἶστε ἐπιφυλακτικὸς στὴν κρίση σας καὶ στὴν ἐπίθεσή σας στὸν κ. Ρίζο, μιᾶς καὶ ἐσεῖς, ὅπως αὐτός, ἀναγνωρίζετε, ὅτι πρὶν τὸ 1924 συνέβη πραγματικὰ ἀναγνώριση αἱρετικῶν ὡς ἐκκλησία, ἐμφανίζεστε στὴν κρίση σας ὡς ἀπόλυτα σίγουρος. Εἶναι δυνατὸν νὰ ἐτοιμαστεῖ μία κίνηση, ὅπως τοῦ ἡμερολογίου, χωρὶς τὴν προετοιμασία καὶ τὴν συμπόρευση ἢ διαβούλευση ἐτῶν μεταξὺ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ταγῶν; Γιὰ τόσο ἀφελεῖς ἔχετε τοὺς οἰκουμενιστές καὶ τὸν ὁδηγό τους τὸν διάβολο; Μὲ ποιὲς πηγὲς στηρίζετε τέτοια συμπεράσματα; Ἐκτὸς καὶ ἂν ὅ,τι λέτε εἶναι ἀδιαφιλονίκητο καὶ ἔγκυρο, ἐπειδὴ τὸ λέτε ἐσεῖς ἀκόμα καὶ χωρὶς πηγές.

Ὅσον ἀφορᾶ τὴν διαπίστωση τοῦ κ. Ρίζου, ὅτι στὰ κείμενα μέχρι το 1950 δὲν ὑπάρχει ὁ ὅρος «οἰκουμενισμός», τὰ κείμενα ποὺ παραθέτετε δὲν μιλοῦν γιὰ οἰκουμενισμὸ ἀλλὰ γιὰ πρόθεση ὑποταγῆς στὸν Πάπα, ἕνα θέμα δηλ. μὲ ἱστορία ὀκτακοσίων ἐτῶν, δικαιώνοντας τὸν κ. Ρίζο καὶ ὄχι ἀναιρώντας τον! Ἐκτὸς αὐτοῦ δὲν χρησιμοποιεῖτε σχεδὸν καμία ἄλλη πηγὴ ἐκτὸς ἀπὸ συγγραφεῖς «τοῦ παλαιοῦ», μᾶλλον γιὰ νὰ μὴν μολύνετε τὴν γραφίδα σας μὲ προδότες τύπου «νέο ἡμερολόγιο». Ἀλλὰ κ. Μάννη, καὶ ὁ μακαριστὸς καὶ ἀπὸ ὅλους ἀναγνωρισμένος γέροντας Φιλόθεος Ζερβᾶκος ἔγραψε, ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἐσεῖς σωστὰ ἀναφέρετε καὶ τὰ ἑξῆς:

«Γνήσιος Ορθόδοξος Χριστιανός είναι εκείνος ό Χριστιανός πού έχει θερμή πίστη στόν αληθινό Θεό, αγάπη ολόψυχο καί από τήν καρδιά του στόν Θεό καί στόν συνάνθρωπό του, καί αληθινή πραότητα καί ταπείνωση. Όταν απέστειλε ό Χριστός τούς μαθητές του στόν κόσμο, τούς είπε: "πορευθέντες είς τόν κόσμον άπαντα, κηρύξατε τό Ευαγγέλιον πάση τή κτίσει" Κηρύξατε, τό Ευαγγέλιο, τούς είπε. Δέν τούς είπε, κηρύξατε τό Παλαιό Ημερολόγιον! ¨Ο πιστεύσας καί βαπτισθείς, σωθήσεται". Ο πιστεύσας καί βαπτισθείς είς τό όνομα τού Πατρός, καί τού Υιού, καί τού Αγίου Πνεύματος, όχι ό βαπτισθείς είς τό Παλαιό Ημερολόγιο, σωθήσεται !!! Ο δέ Ιωάννης ό Ευαγγελιστής σημειώνει: "ο Θεός αγάπη εστίν καί ό μένων εν τή αγάπη, εν τώ Θεώ μένει, καί ό Θεός έν αυτώ". Δέν είπε, ότι το Παλαιό Ημερολόγιο είναι Θεός, καί ότι ό μένων έν τώ Παλαιώ ημερολογίω, εν τώ Θεώ μένει..." Οι Παλαιοημερολογίτες, όχι ευτυχώς όλοι, αλλά δυστυχώς αρκετοί, φανατικοί καί ζηλωτές, παραδέχονται ότι, χωρίς τό Παλαιό δέν σωζόμαστε!!! Το Νέο Ημερολόγιο είναι κακό, γιατί παρανόμως το έβαλε ό τότε Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. Όμως, ναί μέν καταργεί κατά περιόδους την νηστεία των Αγίων Αποστόλων, δέν κατάργησε όμως ούτε τήν πίστη, ούτε τα δόγματα, ούτε τίς εορτές τών Αγίων έστω καί άν αφαίρεσε τίς 13 ημέρες διαφοράς. Είναι ακόμη κακό, γιατί προξένησε τόν μεγάλο αυτό, αδελφικό διχασμό... Από την άλλη πλευρά τώρα, οι Παλαιοημερολογίτες γιά νά φυλάξουν τό παλαιό, υπέπεσαν σέ πολλές καί χειρότερες πλάνες τών Νεοημερολογιτών. Κατάργησαν πρίν από όλα τήν μεγάλη εντολή τής αγάπης. Διαιρέθηκαν καί οί ίδιοι σέ πολλά κόμματα φθάνοντας στό σημείο νά ξαναβαπτίζονται, υβρίζοντας ακόμη καί τήν Αγία κοινωνία τού Χριστού ότι δέν είναι πραγματική, γιατί τό Νέο, λένε, είναι αιρετικό καί δέν έχουν οί κληρικοί του Ιερωσύνη !!! Γιά όλα αυτά λοιπόν, αρμόζει νά ακολουθήσετε " τό μή χείρον, βέλτιστον...", καί από τά δύο κακά, τό λιγώτερο...» (περιοδικό "Όσιος Φιλόθεος Πάρου" , τεύχος 13, " Ορθ. Κυψέλη" , Θεσ/κη, 2005).
Δὲν ἀδικεῖται ἐσεῖς τὸν ὅσιο Γέροντα παραθέτοντας ἐπιλεκτικὰ καὶ συμφεροντολογικὰ τὰ λόγια του; Δὲν ἀποτελεῖ ἐπιλεκτικὴ ὁμολογία;
Ἐπιπλέον παραθέτετε: «τότε εὐκολώτερον θὰ δύνανται οἱ μεταρρυθμισταὶ οὗτοι νὰ κάμωσι καὶ μίαν ἀβαρίαν πρὸς τὸ μέρος τὸ δογματικὸν, διὰ τὴν ἕνωσιν τῶν Ἐκκλησιῶν" (πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος, Τὸ ἐκκλησιαστικόν ἡμερολόγιον ὡς κριτήριον τῆς Ὀρθοδοξίας, Ι.Μ. Ἁγ. Διονυσίου Ὀλύμπου [σ.σ. ἐκεῖ ἦταν ἐξορία ὁ ἀείμνηστος], 1-14/7/1935). Ἄρα κ. Μάννη, τὸ ἡμερολόγιο κατὰ τὰ λόγια τοῦ πρ. Φλωρίνης, δὲν εἶναι δογματικὸ θέμα. Τότε πρὸς τί ὁ πόλεμος πρὸς τὸν κ. Ρίζο;

Λέτε «Ακόμη και θέμα Πίστεως να μην υπήρχε, η Αποτείχιση δικαιολογείται ακόμη και για μη δογματικούς λόγους (παράβαση Ιερών Κανόνων, καταστρατήγηση Παραδόσεων κλπ.). Νὰ τὸ

Δεχθοῦμε αὐτό. Ὅμως ἐσεῖς δὲν κάνατε ἀποτείχιση, ἀλλὰ δική σας ἐκκλησία μὲ δικούς σας ἐπισκόπους. Δὲν κάνατε διακοπὴ μνημοσύνου τοῦ αἱρετικοῦ ἀλλὰ ἀρχὴ μνημοσύνου ἄλλου ἐπισκόπου ποὺ δὲν ἐπιτρέπεται ἀπὸ τοὺς Ἱ. Κανόνες.

Καὶ τώρα ὁ κύριος λόγος τῆς ἀπάντησής μου:

Λέτε «Βεβαίως, εσείς οι σημερινοί Νεοημερολογίτες, κ. Ρίζο, δεν είστε "ενεργεία" αναθεματισμένοι, αλλά "δυνάμει", βρίσκεστε δηλαδή υπό το ανάθεμα, το οποίο, κατά τους Αγίους, ενεργείται σε κάθε εποχή από Σύνοδο ζώντων επισκόπων». Ἂν εἴμαστε ἀναθεματισμένοι κ. Μάννη, πρὸς τί ὁ διάλογος; Ἄραγε μὲ «ἀναθεματισμένους» θέλετε νὰ συμπολεμήσετε τὴν αἴρεση; Ἄρα εἶναι «δυνάμει ἀναθεματισμένοι» καὶ ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μετὰ τὸ1924, ποὺ ὅλοι οἱ ἄλλοι Ὀρθόδοξοι ἀναγνωρίζουν ἐκτὸς ἀπὸ ἐσᾶς; Καὶ μετὰ μιλᾶμε γιὰ τὴν σημασία τοῦ ἑορτολογίου; Για σᾶς εἴμαστε καὶ ἐμεῖς οἰκουμενιστές. Καὶ τότε γιατὶ ἐπιζητεῖτε τὴν συμμαχία μὲ Οἰκουμενιστές; Γιὰ νὰ πολεμήσετε τούς …ἄλλους Οἰκουμενιστές; Ἄρα εἰς μάτην ὁ ἀγῶνας ποὺ κάνουμε. Ἄρα εἰς μάτην τὰ δάκρυα ποὺ χύνουμε καὶ οἱ διωγμοὶ ποὺ βιώνουμε. Ἄρα εἰς μάτην τὰ κείμενα ποὺ γράφουμε. Ἄρα εἰς μάτην οἱ εἰλικρινεῖς εὐχὲς καὶ ἔπαινοι ποὺ μᾶς ἔχετε κατὰ καιροὺς δώσει! (Ἢ μήπως δὲν ἦταν εἰλικρινεῖς, ἀλλὰ ἔκρυβαν τὴν ΜΙΑ σκοπιμότητα;).Ὁπότε κ. Μάννη, κρατεῖστε ἐσεῖς τὸν θρόνο τοῦ ἀλαθήτου ποὺ κατέχετε καὶ ἀφῆστε ἐμᾶς τοὺς «ἀναθεματισμένους» νὰ πολεμήσουμε μόνοι μας τὴν αἵρεση.

Τελικὰ ποιός εἶναι ἐπηρεασμένος ἀπὸ τὸν Παπισμό; Οἱ «νεοημερολογίτες ποὺ παραδέχονται ὅτι ἀντικανονικῶς ἔγινε ἡ ἀλλαγή, ἀλλὰ δὲν εἶναι αἰτία χωρισμοῦ· ποὺ λένε κρατεῖστε τὸ ἠμερολόγιο χωρὶς κρίση καὶ καταδίκη, ἀλλὰ ἂς εἴμαστε ἐνωμένοι καὶ βλέπουν τὰ λάθη τους (σᾶς παραπέμπω σὲ ὁμιλία τοῦ π. Ἐπιφανίου τοῦ Kαψαλιώτου ποὺ ὁμολογεῖ ἐν ταπεινώσει ἐκπροσωπώντας ὅλους μας, πρῶτον ἐμένα, ὅτι ΟΛΟΙ εὐθυνόμαστε ἐδῶ καὶ 120 χρόνια γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς αἱρέσεως) ἢ ἐσεῖς ποὺ δὲν παραδέχεστε ἀπολύτως τίποτα καὶ ἀναθεματίζετε τὰ πάντα καὶ πάντες ὅσους δὲν σᾶς ἀκολουθοῦν προσβάλλοντας ἀνθρώπους ποὺ ἔζησαν καὶ πέθαναν ὁσιακά καὶ μετὰ τὸ 1924 καὶ παρὰ «τὸ νέο ἡμερολόγιο»; Ἐγὼ σὰν ἀπόγονος Μικρασιατῶν «ἀναθεματισμένων νεοημερολογιτῶν» μπορῶ νὰ σᾶς διηγηθῶ πολλὰ τέτοια παραδείγματα.

Δὲν ἔχετε αὐτὸ τὸ δικαίωμα κ. Μάννη.

Μείνετε λοιπὸν ἐσεῖς στὴν αὐταρέσκειά σας καὶ ἀφῆστε τοὺς «ἀναθεματισμένους» νὰ κάνουν τὸ καθῆκον τους ἀπέναντι στὸν Θεό. Προσέχτε ὅμως γιατὶ ἡ ἀπόλυτη ἡμερολογιακὴ σιγουριὰ δὲν ἐπιφέρει καὶ τὴν ἀπόλυτη ἄφεση εὐθυνῶν ἀπέναντι στὴν καθιέρωση τῆς χειρότερης αἵρεσης στὴν ἱστορία οὔτε ἀποτελεῖ πιθανὸ σύνδεσμο ὁμόνοιας, τὴν ὁποία δυστυχῶς, ὅπως φαίνεται, ἐπιφανειακὰ μόνο ἐπιδιώκετε.

Ἐπαναλαμβάνω, ὅτι ἐγὼ προσωπικὰ δὲν θὰ σᾶς ξαναενοχλήσω μὲ τὴν γραφή μου. Δὲν θὰ συνεχίσω ἕναν ἀτέρμονο διάλογο. Γι’ αὐτὸ ἀπαντῆστε μου ὅσο θέλετε, ὑβρίστε με, κάντε, ὅπως θέλετε. Ἐμένα μπορεῖτε νὰ μὲ πεῖτε ἀναθεματισμένο. Τοὺς γονεῖς μου ὅμως καὶ τοὺς παππούδες μου, ποὺ κράτησαν ὅλη τὴν Ὀρθοδοξία, παρότι πρόσφυγες, μέχρι τὶς μέρες μου καθώς καὶ τοὺς ἄξιους ἱερεῖς ποὺ πολέμησαν γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ σφαγιάστηκαν ἀνὰ τὸν κόσμο καὶ π.χ. στὸν ἐμφύλιο ἢ λοιδωρήθηκαν ἐπειδὴ δὲν ἐκκοσμικεύτηκαν καὶ δὲν «φράγκεψαν», δὲν ἔχετε τὸ δικαίωμα νὰ τοὺς ἀναθεματίζετε.

Δὲν ἔχετε αὐτὸ τὸ δικαίωμα κ. Μάννη!

Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου

Ἀνταπάντηση Ν. Μάννη

Αγαπητέ κ. Τσακίρογλου, 

Διάβασα με προσοχή την απάντησή σας. Επιτρέψτε μου ορισμένα σχόλια σε αυτήν. 
1. Καταρχάς, πρέπει να σας υπενθυμίσω, πως ο διάλογός μας με τον κ. Ρίζο, διαρκεί μόλις πέντε ημέρες, όχι "κάποιες εβδομάδες". Αυτό το λέω, διότι διακρίνω, από τα γραφόμενά σας, μια ταραχή, που θολώνει την κρίση σας, όπως θα αποδειχθεί και από άλλα σημεία. Παρακαλώ λοιπόν, εν πρώτοις, να διαβάζετε με πολύ προσοχή τα γραφόμενά μου, διότι σε πολλά σημεία τα έχετε παρεξηγήσει.
2. Σχετικά με την "αφελή εντύπωση" περί συνεργασίας των Αντιοικουμενιστών, σας διαβεβαιώνω πως όντως θα ήταν αφελές να πιστεύατε πως μπορεί να υπάρξει μια συνεργασία η οποία θα γινόταν όχι με βάση την αγάπη για την Αλήθεια της  Ορθοδοξίας, αλλά το κοινό "μίσος" για την Παναίρεση του Οικουμενισμού. Αν εντρυφήσετε στην Εκκλησιαστική Ιστορία θα δείτε ότι παρόμοιες συνεργασίες δεν υπήρξαν ποτέ. Πως ήταν, φερειπείν, δυνατόν, οι Ορθόδοξοι προ της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου να συνεργάζονταν με τους Απολλιναριστές ή τους Σαββελιανούς (μόνο και μόνο επειδή είχαν κοινό εχθρό τον Αρειανισμό), από την στιγμή μάλιστα που οι τελευταίοι επέμεναν στις πλάνες τους; Δεν αρκεί λοιπόν κάποιος να πολεμά τον Οικουμενισμό, για να υπάρχει "συνεργασία". Πόσο μάλλον όταν με την λέξη "συνεργασία" εσείς εννοείτε να προδώσουμε τους Πατέρες μας και να συνταχθούμε με τα τερτίπια του Μεταξάκη, του Παπαδόπουλου και των άλλων Οικουμενιστών που έσχισαν την Εκκλησία και δίωξαν τους Ορθοδόξους.
3. Γράφετε πως υποτιμώ το μήνυμα του αξιότιμου κ. Ρίζου, αλλά δεν καταθέτετε επιχειρήματα ώστε να αποδείξετε ότι κακώς το υποτιμώ. Διότι νομίζω ότι αποδείχθηκε ότι το μήνυμα αυτό του κ. Ρίζου (το ότι και άλλοτε υπήρχε εορτολογική ασυμφωνία) δεν δικαιολογεί το να μην υπάρχει σήμερα εορτολογική συμφωνία, και μάλιστα μεταξύ όσων θέλουν να λέγονται και να είναι πραγματικά Ορθόδοξοι, υπάκουα τέκνα της Εκκλησίας του Χριστού. Πόσο μάλλον όταν εδώ δεν πρόκειται μόνο για εορτολογική συμφωνία μεταξύ των αληθινών Ορθοδόξων, αλλά και για εορτολογική ασυμφωνία με τους αιρετικούς της Δύσεως, με τους οποίους θέλουν να μας ενώσουν οι Οικουμενιστές. Είναι κρίμα, κ. Τσακίρογλου, εσείς που βρίσκεστε στην Γερμανία να μην το καταλαβαίνετε αυτό. Ο μακαριστός π. Σεραφείμ Ρόουζ, που ζούσε και αυτός σε μια δυτική κοινωνία, εν μέσω αιρετικών, είχε γράψει πως "ἡ διατήρησις τοῦ παραδοσιακοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Ἡμερολογίου καθίσταται ταχέως ἕν ἀπό τά διακριτικά στοιχεῖα πού διαχωρίζουν τόν γνήσιον ἀπό τόν μή γνήσιον Ὀρθόδοξον" (π. Σεραφείμ Ρόουζ, Περί τῆς σημασίας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἡμερολογίου). Αν σας αναπαύει να εορτάζετε τις εορτές με τους Αυγουστίνους και τους Φραγκουλάκηδες και τους άλλους φραγκεμένους "ορθοδόξους" και όχι με τον π. Νικόλαο Δημαρά, τον π. Χριστόδουλο και τους άλλους Γνησίους Ορθοδόξους που λειτουργούν στην Γερμανία (τους οποίους ως Υπερσύνοδος εσείς καταδικάσατε ως "σχισματικούς"), τότε είστε άξιος της μοίρας σας και μη ψάχνετε αλλού την ευθύνη.
4. Μου λέτε πως η θέση μου πως "δεν υπήρχε τότε ακόμη ως όρος ο "Οικουμενισμός"", τον οποίο αναζητούσε ο κ. Ρίζος στα κείμενα των Παλαιοημερολογιτών, είναι λάθος, γιατί τον χρησιμοποιούσαν ήδη οι Προτεστάντες από τον 19ο αιώνα. Μα τί πονηριές είναι αυτές, κ. Τσακίρογλου; Εγώ γράφω πως στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν υπήρχε αυτός ο όρος και σεις μου μιλάτε για τους Προτεστάντες! Και ενώ έγραψα (αποδεικνύοντάς το με χαρακτηριστικά αποσπάσματα) πως παρόλο που δεν υπήρχε ο όρος "Οικουμενισμός", οι Παλαιοημερολογίτες όλα αυτά τα ενωτικά σχέδια (την ουσία του δηλαδή) τα αντιλήφθηκαν (βλέποντας μπροστά από την εποχή τους) εσείς έρχεστε τώρα και συμπεραίνεται αυθαίρετα ακριβώς τα αντίθετα: "Ἀπὸ τὰ λόγια σας φαίνεται, ὅτι οἱ «Παλαιοημερολογίτες» τίποτα ἀπ’ ὅλα αὐτὰ δὲν ἀντελήφθηκαν, πρᾶγμα παράξενο, διότι ὅπως λέτε, ἡ ἀλλαγὴ ἔγινε γιὰ κάποιους σκοπούς!". Έχω άδικο λοιπόν να πιστεύω ότι είστε τόσο ταραγμένος, που δεν κατανοείτε ούτε τί διαβάζετε; Οι διάλογοι θέλουν ψυχραιμία, κ. Τσακίρογλου, και - το κυριότερο - ΔΙΨΑ για την Αλήθεια και όχι για την Αυτοδικαίωση!
5. Και αμέσως πιο κάτω πάλι δεν κατανοείτε - ξαναλέω φοβάμαι πολύ πως κάνετε ότι δεν καταλαβαίνετε - τί διαβάζετε. Εγώ γράφω "για την αναγνώριση των Αγγλικανών (γεγονός που δεν διατυμπανίστηκε άλλωστε), η οποία έγινε σε μια εποχή που το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν στραμμένο στην μεγάλη τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής" και σεις μου γράφετε ότι τάχα εγώ έφερα ως δικαιολογία την Μικρασιατική Καταστροφή για την, άγνωστη στην εποχή της, Εγκύκλιο του 1920! Με διαστρεβλώσεις και ψέμματα θα πείσετε τους οπαδούς σας κ. Τσακίρογλου; Ας τολμήσει η "Π.Π." να δημοσιεύσει και τα κείμενά μου (ή έστω να παραπέμψει σε αυτά), ώστε οι αμερόληπτοι αναγνώστες σας να διαπιστώσουν μόνοι τους την Αλήθεια και το Δίκαιο!
6. Γράφετε παρακάτω, εμφανώς ταραγμένος πάλι: "δὲν χρησιμοποιεῖτε σχεδὸν καμία ἄλλη πηγὴ ἐκτὸς ἀπὸ συγγραφεῖς «τοῦ παλαιοῦ», μᾶλλον γιὰ νὰ μὴν μολύνετε τὴν γραφίδα σας μὲ προδότες τύπου «νέο ἡμερολόγιο»". Καταρχήν, μπράβο σας που αποκαλείτε "συγγραφείς του παλαιού ημερολογίου" τους κοιμηθέντας προ της Ημερολογιακής Καινοτομίας του 1924, Ιερεμία τον Τρανό (+1595), Άγιο Μελέτιο Πηγά (+1601), Σεβαστό Κυμινήτη (+1702), Δοσίθεο Ιεροσολύμων (+1707), Αθηνών Μελέτιο Μήτρο (+1714), Αθανάσιο Κομνηνό - Υψηλάντη (τέλη ΙΗ΄ αιώνος), Άγιο Νικόδημο (+1809), Ερμάννο Λούντζη (+1868), Κυριάκο Λαμπρύλλο (+1882), γιατί όντως όλοι αυτοί ανήκουν στην Εκκλησία του Παλαιού Ημερολογίου. Στις απαντήσεις μου όμως, προς τον κ. Ρίζο (όπως μπορεί να δει κάθε νηφάλιος αναγνώστης), έχω χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής, εκτός των ανωτέρω συγγραφέων - και των μετά το 1924 Παλαιοημερολογιτών -, και τους εξής Νεοημερολογίτες, ως πηγές: Φιλάρετο Βαφείδη (+1933), Γεώργιο Αρβανιτάκη (+1946), Γερμανό Στρηνόπουλο (+1951), π. Ανδρέα Μπορκόφσκι, Ιωάννη Εμμ. Μεϊμάρη. Επομένως, και πάλι σας συστήνω να ξαναδιαβάσετε τα κείμενά μου με προσοχή, και κυρίως με ψυχραιμία, πριν εκφέρετε τέτοιες κρίσεις, που αδικούν την Αλήθεια, αλλά και εσάς προσωπικά.
7. Περί του Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου σας επιστρέφω ολόκληρη την φράση σας: "Δὲν ἀδικεῖται ἐσεῖς τὸν ὅσιο Γέροντα παραθέτοντας ἐπιλεκτικὰ καὶ συμφεροντολογικὰ τὰ λόγια του; Δὲν ἀποτελεῖ ἐπιλεκτικὴ ὁμολογία;". Όποιος έχει διαβάσει το σύνολο του έργου του κατανοεί ακριβώς την διδασκαλία του μακαριστού Γέροντος για το νέο παπικό ημερολόγιο, καθώς και την διάκριση που κάνει μεταξύ του Παλαιού Ημερολογίου και των ακραίων θέσεων μερικών Παλαιοημερολογιτών.
8. Πιο κάτω βάζετε ένα απόσπασμα του Αγίου πρ. Φλωρίνης Χρυσοστόμου στο οποίο φαίνεται πως δεν θεωρεί το ημερολόγιο δογματικό θέμα και μου γράφετε: "Ἄρα κ. Μάννη, τὸ ἡμερολόγιο κατὰ τὰ λόγια τοῦ πρ. Φλωρίνης, δὲν εἶναι δογματικὸ θέμα. Τότε πρὸς τί ὁ πόλεμος πρὸς τὸν κ. Ρίζο;". Και πάλιν και πολλάκις, κ. Τσακίρογλου, σας συστήνω να διαβάσετε με προσοχή τα κείμενά μου, αν και είμαι σίγουρος πλέον πως κάνετε ότι δεν καταλαβαίνετε, δυστυχώς. Σε αυτά ξεκάθαρα έγραψα πως δεν θεωρώ το ημερολόγιο δογματικό ζήτημα και πως η κύρια ένστασή μου προς τις απόψεις του κ. Ρίζου (και όχι "πόλεμος" προς το πρόσωπό του, σε αντίθεση με άλλους που μη έχοντας επιχειρήματα, επιτίθενται επί προσωπικού), βρίσκεται στην απαξίωση των ΜΗ δογματικών ζητημάτων (σαν να είμαστε τίποτα Προτεστάντες), όταν μάλιστα για τα συγκεκριμένα έχει αποδειχθεί πλέον ότι συνδέονται με τα θέματα της Πίστεως. Και ρωτάω ευθέως και εσάς, εφόσον ο κ. Ρίζος δεν μου έχει απαντήσει ακόμη: Θεωρείτε πως ό,τι δεν είναι δόγμα (π.χ. το πως κάνουμε τον σταυρό μας) επιτρέπεται να μεταβάλλεται και αν ναι, με ποιες προϋποθέσεις και ποιοι έχουν αυτό το δικαίωμα;
9. Πιο κάτω πάλι γράφετε: "ἐσεῖς δὲν κάνατε ἀποτείχιση, ἀλλὰ δική σας ἐκκλησία μὲ δικούς σας ἐπισκόπους. Δὲν κάνατε διακοπὴ μνημοσύνου τοῦ αἱρετικοῦ ἀλλὰ ἀρχὴ μνημοσύνου ἄλλου ἐπισκόπου ποὺ δὲν ἐπιτρέπεται ἀπὸ τοὺς Ἱ. Κανόνες". Εδώ ξεφεύγετε τεχνηέντως από το μέχρι στιγμής κύριο εξεταζόμενο θέμα μας, το οποίο είναι αν αν η εισαγωγή του νέου ημερολογίου και η εξ αυτής εορτολογική ασυμφωνία δεν είναι μεμπτά, και πάτε σε άλλες ατραπούς. Να έχετε υπομονή και θα βρείτε στη συνέχεια των απαντήσεών μου την λύση στις απορίες σας.
10. Και ερχόμαστε τώρα στην κορωνίδα των παρερμηνειών σας, οι οποίες, όπως φαίνεται, πηγάζουν από την άγνοιά σας στα θεολογικά θέματα, και κυρίως αυτά που αφορούν το Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Έτσι παρόλο που ξαναβάζετε το κείμενό μου, δεν το κατανοείτε και το ερμηνεύετε λάθος. Τί έγραψα εγώ; "Βεβαίως εσείς οι σημερινοί Νεοημερολογίτες, κ. Ρίζο, δεν είστε "ενεργεία" αναθεματισμένοι, αλλά "δυνάμει", βρίσκεστε δηλαδή υπό το ανάθεμα, το οποίο, κατά τους Αγίους, ενεργείται σε κάθε εποχή από Σύνοδο ζώντων επισκόπων". Δηλαδή τί ισχυρίστηκα; Πως ΔΕΝ είστε καταδικασμένοι, αλλά υπόδικοι, δεν είστε αναθεματισμένοι, αλλά "υπό το ανάθεμα". Και δεν είστε αναθεματισμένοι ακόμη, διότι δεν έγινε Σύνοδος ζώντων επισκόπων να σας αναθεματίσει. Και ο λόγος που σας τόνισα ότι είστε "δυνάμει" (όχι "ενεργεία") αναθεματισμένοι, είναι για να συνέλθετε και να επιστρέψετε στην γραμμή των Πατέρων προτού βρεθείτε εκτός του Νυμφώνος! Αν δεν θέλετε να ακούσετε εμένα, ακούστε τουλάχιστον τον άγιο Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο: "Ἐὰν ἐξακολουθήσωμεν ἀκολουθοῦντες τὸ παπικὸν ἡμερολόγιον δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀπαλλαγῶμεν τοῦ ἀναθέματος. Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος καὶ οἱ Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς ἂς φροντίσουν νὰ ἐπαναφέρουν τὸ πατροπαράδοτον ἡμερολόγιον διὰ νὰ ἀπαλλάξουν ἑαυτοὺς καὶ τὰ ποίμνια αὐτῶν τῶν ἀναθεμάτων" (Το νέον παπικόν ημερολόγιον και οι καρποί αυτού, σελ. 33).
Αλλά εσείς, κ. Τσακίρογλου, την παραπάνω ξεκάθαρη θέση μου, την αντιστρέψατε (από την πολλή ταραχή σας πάλι;) και με κατηγορείτε ότι τάχα σας "αναθεμάτισα" όλους μαζί, και εσάς, και τους μετά το 1924 Αγίους, και τους παππούδες σας και τους προπαππούδες σας. Γνωρίζω πολύ καλά την πατερική διδασκαλία, για να τολμήσω να κάνω το έγκλημα να αναθεματίσω, εγώ ως απλός λαϊκός. Η εξουσία του "αναθέματος" δόθηκε, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, μόνο στο "κοινό των Αποστόλων" και των διαδόχων τους, δηλαδή την Σύνοδο των Ορθοδόξων Επισκόπων (P. G. 48, 948).
11. Όλα όσα γράφετε από κει και πέρα δεν έχουν νόημα να απαντηθούν, διότι είναι καρπός της εσφαλμένης ερμηνείας σας ότι τάχα σας "αναθεμάτισα" και μόνο σκοπό έχουν να δημιουργήσουν εντυπώσεις. Το μόνο που έχω να σας πω είναι πως οι πρόγονοί μας το 1924 είπαν "μας φράγκεψαν" (διαπιστωτικά) και όχι "σας φράγκεψαν" (κατακριτικά). Οπότε αφήστε σας παρακαλώ τα συναισθηματικά πυροτεχνήματα περί των παππούδων σας. Δεν έχουμε τίποτα με τους απλούς νεοημερολογίτες, παππούδες ή νέους, του 1924 ή του 2017, που ζούσαν και ζούνε μέσα στην άγνοια. 
Ψυχραιμία λοιπόν και την επόμενη φορά - αν υπάρξει, μιας και μας προϊδεάσατε για την παραίτησή σας από κάθε διάλογο - προσοχή σε όσα διαβάζετε. Καλή φώτιση.  

Νικόλαος Μάννης