Η Εκκλησία, δια της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου καθόρισε ποιες εικόνες προσκυνούν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί:
1. Του Κυρίου μας Ιησού Χριστού,
2. Της Θεοτόκου,
3. Των Αγίων Αγγέλων και
4. Των Αγίων Αποστόλων, Προφητών, Μαρτύρων, Οσίων και όλων των Αγίων.
Το σχετικό απόσπασμα από την "Έκθεση Πίστεως και Ομολογίας των Αγίων Πατέρων της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου" είναι το εξής:
"Ταύτας δὲ τὰς τιμίας καὶ σεπτὰς εἰκόνας, καθὼς προείρηται, τιμῶμεν καὶ ἀσπαζόμεθα καὶ τιμητικῶς προσκυνοῦμεν·
– τουτέστι τὴν <τῆς> τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐνανθρωπήσεως εἰκόνα,
– καὶ τῆς ἀχράντου Δεσποίνης ἡμῶν καὶ Παναγίας Θεοτόκου, ἐξ ἧς αὐτὸς ηὐδόκησε σαρκωθῆναι καὶ σῶσαι καὶ ἀπαλλάξαι ἡμᾶς πάσης δυσσεβοῦς εἰδωλομανίας·
– τῶν τε ἁγίων καὶ ἀσωμάτων Ἀγγέλων· ὡς ἄνθρωποι γὰρ τοῖς δικαίοις ἐνεφανίσθησαν·
– ὁμοίως δὲ καὶ τῶν θείων καὶ πανευφήμων Ἀποστόλων, τῶν θεηγόρων Προφητῶν, καὶ ἀθλοφόρων Μαρτύρων καὶ Ὁσίων ἀνδρῶν τὰς μορφὰς καὶ τὰ εἰκονίσματα· ὡς διὰ τῆς αὐτῶν ἀναζωγραφήσεως εἰς ὑπόμνησιν καὶ μνήμην ἀνάγεσθαι δύνασθαι πρὸς τὸ πρωτότυπον καὶ ἐν μεθέξει γίνεσθαί τινος ἁγιασμοῦ".
Ὀρθότατα! Συγχαρητήρια διά τήν ὁμολογίαν σου, ἀγαπητέ μου δάσκαλε!
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσον αφορά στην απεικόνιση της Αγίας Τριάδος με τον Πατέρα εικονιζόμενο ως γέροντα, να διευκρινιστεί ότι δεν βλάπτεται η πίστη μας αφού στον ελληνικό ορθόδοξο χώρο έχει επικρατήσει τα τελευταία 900 χρόνια παράλληλα με την απεικόνιση της φιλοξενίας του Αβραάμ. Είναι όμως λάθος να συγχέουμε τον Πατέρα με τον Παλαιό των Ημερών, αφού είναι ξεκάθαρο ότι ο Υιός και Λόγος του Θεού εμφανίζεται στο όραμα του Δανιήλ ως Παλαιός των Ημερών σαν σε προφητική εικόνα της μελλοντικής σάρκωσής του. Αυτό είναι κατοχύρωμένο αγιογραφικά αλλά και από πολλούς Πατέρες, καθώς και από τη Μεγάλη Σύνοδο της Μόσχας το 1667.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤά Πρακτικά τῆς Ζ' Οἰκ. Συνόδου καί οἱ Πατέρες ἐξηγοῦν μέ σαφήνειαν ὅτι ὁ Εἰκονισμός τοῦ Χριστοῦ βασίζεται εἰς τό γεγονός ὅτι ὁ Χριστός ἐνηνθρώπησε καί ἐθεάθη τοῖς ἀνθρώποις. Δηλαδή, εἰκονίζομεν τήν ἀνθρωπίνην φύσιν τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι δέ ἀδιανόητον καί βλάσφημον νά ζωγραφισθῇ ἡ θεία Του φύσις, τονίζουν οἱ πάντες. Διά τόν Πατέρα, τόν Ὁποῖον "οὐδείς ἑώρακε πώποτε" (Ἰω. 1, 18) καί ὁ Ὁποῖος δέν ἔλαβε σάρκαν, οὔτε ἐθεάθη τοῖς ἀνθρώποις, διό καί εἶναι ἀπερίγραπτος (Ζ' Οἰκ. Σύνοδος), τό τόλμημα τῆς περιγραφῆς Του ὡς γέροντος ἀνθρώπου, ἐμπίπτει εἰς τήν αἵρεσιν τῶν ἀνθρωπομορφιτῶν ἢ ἀνθρωπομορφιανῶν, ἡ ὁποία, ὅπως γράφει ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ἀνεφύη κατὰ τὸ ἔτος 338 μ.Χ. καί ἔλαβε αὐτὸ τό ὄνομα κατὰ τὸ 370 (Ὀρθόδοξος Ἱερὰ Κατήχησις, σελ. 57). Ὁ δέ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός θεωρεῖ ἕν τοιοῦτον τόλμημα ἁμαρτίαν καί παραφροσύνην: «Εἰ μέν γάρ τοῦ ἀοράτου Θεοῦ εἰκόνα ἐποιοῦμεν, ὄντως ἡμάρτομεν. Ἀδύνατον γάρ τό ἀσώματον, καί ἀόρατον, καί ἀπερίγραπτον, καί ἀσχημάτιστον εἰκονισθῆναι … Θεοῦ γάρ σαρκωθέντος, καί ὀφθέντος ἐπί γῆς σαρκί … τούτου τήν εἰκόνα ποιοῦντες, οὐ σφαλλόμεθα» (P.G., 94, 1288 Α, Β), «τοῦ ἀοράτου, καί ἀσωμάτου, καί ἀπεριγράπτου, καί ἀσχηματίστου Θεοῦ, τίς δύναται ποιήσασθαι μίμημα; Παραφροσύνης τοίνυν ἄκρας καί ἀσεβείας τό σχηματίζειν τό Θεῖον» (P.G., 94, 1169 C).
ΑπάντησηΔιαγραφήΤότε αγαπητέ αδελφέ ας πάρουμε σοβά κι ασβέστη για να καλύψουμε τις "αιρετίζουσες" τοιχογραφίες που κοσμούν τα καθολικά και τα παρεκκλήσια του Αγίου Όρους, αλλά και πολλούς ναούς μας. Αυτό φαντάζεστε θα ευαρεστήσει τον Θεό;
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητέ αδελφέ:
Διαγραφή1ον. Πουθενά στην ανάρτηση δεν υπάρχει προτροπή για τέτοιες πρακτικές. Μάλιστα δεν υπάρχει καν προτροπή. Η ανάρτηση περιλαμβάνει απλά αυτό που ομολόγησαν οι Άγιοι Πατέρες.
2ον. Σοβά και ασβέστη συγκεκριμένα, άλλοι χρησιμοποίησαν. Και μάλιστα για να σβήσουν την Φιλοξενία του Αβραάμ. Ρωτήστε τους Ματθαιϊκούς (στον χώρο των οποίων ευδοκιμούν τέτοιες πρακτικές) να σας πληροφορήσουν.
Αγαπητέ μου Δάσκαλε, στο ναό που εκκλησιάζομαι υπάρχει πάνω από τη κόγχη του ιερού, στο ψηλότερο σημείο, μια γιγαντιαία απεικόνιση αυτής της όντως δυτικόφερτης εικονογράφησης της Αγίας Τριάδος. Έχοντας μια μικρή γνώση της θεολογίας των εικόνων και του τριαδολογικού δόγματος, συμφωνώ επί της ουσίας στα όσα έχουν αναφερθεί ανωτέρω. Απλά σημειώνω ότι, αν και αντιπαραδοσιακή, αυτή η απεικόνιση (κι επικίνδυνη ίσως για το δόγμα κατά τους πρώτους αιώνες μετά το σχίσμα) συμβαδίζει καλώς ή κακώς με τη πορεία της ορθοδόξου ελληνικής εκκλησίας ολόκληρη τη δεύτερη χιλιετία. Κι έχει διαμορφώσει μια προφανώς μεν λανθασμένη, πλην μακρά παράδοση, που δεν αλλάζει εύκολα, αλλά και δεν βλάπτει -πλέον- κανέναν συνειδητοποιημένο πιστό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Ζ΄ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΑΘΟΡΙΣΕ ΝΑ ΠΡΟΣΚΥΝΕΙΤΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ΑΝΑΓΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΝΑ ΠΡΟΣΚΥΝΑ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΗ ΠΟΥ ΑΓΙΟΓΡΑΦΗΣΕ ΤΙΣ ΔΥΟ ΑΥΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΑΡΚΕΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ.
ΠΟΛΛΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΑΓΙΑΣΑΝ ΠΡΟΣΚΥΝΩΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΥΟ Η'ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΥΟ ΕΙΚΟΝΕΣ.
ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ ΚΑΠΟΙΟΝ ΠΟΥ ΣΤΕΡΗΘΗΚΕ ΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΕΠΕΙΔΗ ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΣΕ ΤΗΝ ΜΙΑ Η'ΤΗΝ ΑΛΛΗ.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ ΠΡΟ ΟΛΙΓΩΝ ΕΤΩΝ ΕΚΡΙΝΕ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΥΟ ΕΙΚΟΝΕΣ.
ΑΣ ΕΙΡΗΝΕΥΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΙ ΑΣ ΜΗ ΦΙΛΟΝΙΚΟΥΜΕ.
ΥΓ. Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΠΗΔΑΛΙΟ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΩΣ ΓΕΡΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΠΕΡΙΣΤΕΡΑΣ, Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΕΙΧΕ ΣΤΟ ΤΕΜΠΛΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ, ΕΝΩ Ο ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ(ΦΛΩΡΙΝΗΣ) ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΕ ΜΕ ΑΝΤΕΜΙΣΙΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΙΧΕ.....ΔΕΝ ΕΠΑΘΑΝ ΚΑΤΙ.
ΚΑΛΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ!
Δέν δύναμαι νά κατανοήσω γιατί πρέπει νά ἔχουμε δύο μέτρα καί δύο σταθμά: ἡ μέν καινοτομία τοῦ ν.ἡ. εἶναι καταδικαστέα, ἡ δέ καινοτομία τῆς παπικῆς εἰκόνος, ἡ ὁποία πέρασε ὑπούλως σέ πολλούς ἱερούς ναούς, δέν εἶναι, παρά τό γεγονός ὅτι εἶναι ἀντίθετος μέ τό Εὐαγγέλιον, μέ τήν Ζ' Οἰκ. Σύνοδον καί μέ τούς Πατέρες γενικώτερον, καθώς καί μέ τήν ὑμνογραφίαν τῆς Ἐκκλησίας!
ΔιαγραφήΆλλο παράβαση, άλλο αθέτηση. Οι Ρώσοι αγίαζαν κάνοντας επί αιώνες τον σταυρό τους με δύο δάκτυλα, αλλά όταν ήλθε η Πανορθόδοξος Σύνοδος και αποφάνθηκε, όρισε ότι το ορθόν είναι να γίνεται με τρία.
ΔιαγραφήΕἰς τήν προκειμένην περίπτωσιν, δέν νομίζω ὅτι ἔχομεν ἁπλῶς παράβασιν κάποιου ἱεροῦ κανόνος ἤ ἱερᾶς Παραδόσεως. Ἔχομεν ἀθέτησιν τῶν ἀποφάσεων τῆς Ζ' Οἰκ. Συνόδου καί εἰσαγωγήν φανερῶν καί κατεγνωσμένων ὑπό τῶν Πατέρων αἱρετικῶν διδασκαλιῶν εἰς τήν Ἐκκλησίαν, τοὐτέστιν τοῦ ἀνθρωπομορφισμοῦ καί τοῦ Ἀρειανισμοῦ. Σᾶς ἐξομολογοῦμαι ὅτι πρίν ἀκόμη διαβάσω κάτι γι αὐτό τό θέμα, ἐμένα μ' ἐσκανδάλιζε ἡ ἐν λόγῳ εἰκών, ἄν καί τήν εἶχα στό εἰκονοστάσιόν μου! Ἡ φανερή διαφορά ἡλικίας μεταξύ τοῦ γέροντος (ὑποτιθεμένου) Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ προκαλοῦσε εἰς τόν νοῦν μου ἀρειανικούς λογισμούς! Γιατί ἄραγε νά συνεχίσουμε νά ἔχουμε πηγές σκανδαλισμῶν καί αἱρετικῶν λογισμῶν εἰς τούς ναούς μας; Καί βεβαίως ἐγώ οὐδέποτε ὑπέκυψα εἰς αὐτούς τούς λογισμούς, καθότι ἐδιάβαζα τό ἱερόν Εὐαγγέλιον. Ὡς γνωστόν, ὅμως, οἱ εἰκόνες εἶναι "τά βιβλία τῶν ἀγραμμάτων." Λοιπόν, μέ ποῖον δικαίωμα καί διά ποῖον λόγον ἐπιτρέπουμε νά σκανδαλίζωνται αὐτά τά ἄτομα;
ΔιαγραφήΗ ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΙΚΕ ΑΜΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΣΤΟ ΛΑΟ, ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΕΠΙ ΑΙΩΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΕΙΚΟΝΑ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ,ΜΕ ΤΗΝ Ζ'ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΦΩΝΗ ΟΥΤΕ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ ΩΣ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΛΟΓΟΣ. ΤΑ ΜΟΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ (ΑΝ ΔΕΝ ΑΠΑΤΩΜΑΙ) ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ. ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΕΚΕΙ Ο ΠΑΤΗΡ ΦΑΝΕΡΩΝΕΤΑΙ ΔΙΑ ΦΩΝΗΣ.
ΟΣΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ, ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΑΝΕΦΕΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΤΕΡΕΣ;
ΘΕΩΡΩ ΟΤΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΘΕΪΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΟ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΟΥ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ ΠΡΟΣΚΥΝΑ ΕΠΙ ΑΙΩΝΕΣ.
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΝΑ ΑΓΩΝΙΖΕΣΤΕ ΓΙ ΆΥΤΑ ΟΠΩΣ ΑΛΛΩΣΤΕ ΗΔΗ ΚΑΝΕΤΕ.
ΓΙΑ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ ΕΠΟΙΚΟΙΝΩΝΗΣΤΕ ΜΑΖΙ ΜΟΥ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΑ.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕ ΣΥΓΧΩΡΗΤΕ.
Ἐξ ὅσων γνωρίζω, ἡ εἰκών τῆς φιλοξενίας τοῦ Ἀβραάμ εἶναι ἀποδεκτή, διότι οἱ τρεῖς Ἄγγελοι ΣΥΜΒΟΛΙΖΟΥΝ τήν Ἁγίαν Τριάδα, δέν εἶναι ἡ Ἁγία Τριάς! Ἐνῷ, ἡ γνωστή δυτικόφερτος εἰκών τῆς Ἁγίας Τριάδος ἀπεικονίζει - δέν συμβολίζει - τόν Χριστόν καί ἐπίσης ἀπεικονίζει δῆθεν τόν Πατέρα, ὡς τόν "Παλαιόν τῶν ἡμερῶν," τόν Ὁποῖον δῆθεν εἶδεν ὁ Προφήτης Δανιήλ εἰς τό γνωστόν ὅραμά του, ἐνῷ, ὅπως ὀρθότατα ἐσημείωσες, ὁ Δανιήλ εἶδε τόν Χριστόν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕγώ πάλι θαρρώ ότι οι τρεις άνδρες (άγγελοι) ήταν -τω όντι- αυτός ο Τριαδικός Θεός που δέχτηκε τη φιλοξενία του Αβραάμ (σ΄αυτό συνηγορεί κι η εναλλαγή πληθυντικού και ενικού αριθμού στο βιβλικό κείμενο). Το μέγα δογματικό αυτό μυστήριο της τριαδικότητας όμως ήταν αδύνατο να κατανοηθεί από τους ανθρώπους της εποχής της Π.Δ. Στην Κ.Δ. γίνεται πλέον ξεκάθαρο και κρυστάλλινο. Συμφωνώ πάντως ότι η εικόνα της φιλοξενίας του Αβραάμ είναι η κατεξοχήν ορθή δογματικά απεικόνιση του τρισυποστάτου της θεότητος, απλά εφόσον το "κακό" με την άλλη εικόνα έχει ήδη συντελεστεί επί μακρόν δεν μπορούμε να αναιρέσουμε ως δια μαγείας την ύπαρξή της στη ζωή της Εκκλησίας. Και πράγματι οι εικόνες αποτελούν τη βίβλο των αγραμμάτων, όμως πιστεύω ότι ο Θεός δε θα επέτρεπε τη διαστροφή της αληθείας στη διάνοια των απλοϊκών πιστών, ώστε να απωλεσθούν ψυχές στην αίρεση. Άλλωστε οι καθαροί τη καρδία τον Θεόν "όψονται" (σε οποιαδήποτε από τις δυο απεικονίσεις κι αν απευθύνουν την προσευχή τους). Ο ανώνυμος με τα πεζά γράμματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔέν νομίζω ὅτι εἰς τήν φιλοξενίαν τοῦ Ἀβραάμ ἦσαν Παρόντα τά Ἴδια τά τρία Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, διότι τότε τό Εὐαγγέλιον δέν θά ἔγραφε "Θεόν οὐδείς ἑώρακε πώποτε" (Ἰω. 1, 18).
ΑπάντησηΔιαγραφήΖητώ συγγνώμη, αλλά φρονώ ταπεινώς ότι η σχετική αναφορά στην Αγία Ζ΄Οικουμενική είναι εντελώς αποσπασματική (είναι απόσπασμα από τα πρακτικά της 4ης συνεδρίας αυτής, όπως η ίδια η ιστοσελίδα το καταθέτει).
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ίδια η Αγία Σύνοδος αλλού διακηρύσσει :
α) «Τῶν τάς προφητικάς ὁράσεις, ὡς αὐτό τό Θεῖον αὐτάς ἐσχημάτισε καί διετύπου, εἰδότων καί ἀποδεχομένων καί πιστευόντων, ἅπερ ὁ τῶν Προφητῶν χορός ἑωρακότες διηγήσαντο, καί τήν τῶν Ἀποστόλων καί εἰς Πατέρας διήκουσαν ἔγγραφον καί ἄγραφον παράδοσιν κρατυνόντων, καί διά τοῦτο εἰκονιζόντων τά Ἅγια καί τιμώντων, αἰωνία ἡ μνήμη»
και
β) «Τοῖς τάς μέν προφητικάς ὁράσεις, κἂν μη βούλοιντο, παραδεχομένοις, τάς δ’ ὀφθείσας αὐτοῖς εἰκονογραφίας, ὦ θαῦμα! καί πρό σαρκώσεως τοῦ Λόγου μή καταδεχομένοις, ἀλλ’ ἢ αὐτήν τήν ἄληπτόν τε καί ἀθέατον οὐσίαν ὀφθῆναι τοῖς τεθεαμένοις κενολογοῦσιν, ἢ εἰκόνας μέν ταῦτα τῆς ἀληθείας, καί τύπους, καί σχήματα ἐμφανισθῆναι τοῖς ἑωρακόσι συντιθεμένοις, εἰκονογραφεῖν δέ ἐνανθρωπήσαντα τόν Λόγον, καί τά ὑπέρ ἡμῶν αὐτοῦ πάθη οὐκ ἀνεχομένοις, Ἀνάθεμα α΄ » (εκ του Συνοδικού της Ορθοδοξίας).
Ο δε Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, γράφει σχετικά : «Ἡ δὲ θεία φύσις ἀπερίγραπτός ἐστι μόνη καὶ παντελῶς ἀνείδεος καὶ ἀσχημάτιστος καὶ ἀκατάληπτος, εἰ καὶ ἡ θεία γραφὴ τύπους θεῷ περιτίθησι τὸ μὲν δοκεῖν σωματικούς, ὥστε σχήματα ὁρᾶσθαι, καὶ αὐτοὺς δὲ ἀσωμάτους· οὐ γὰρ σωματικοῖς ὀφθαλμοῖς, ἀλλὰ νοεροῖς ἑωρῶντο τοῖς προφήταις καὶ οἷς ἀπεκαλύπτοντο, οὐ γὰρ πᾶσιν ἑωρῶντο. Ἁπλῷ δὲ λόγῳ εἰπεῖν, δυνάμεθα ποιεῖν εἰκόνας πάντων τῶν σχημάτων, ὧν εἴδομεν· νοοῦμεν δὲ ταῦτα, καθὼς ὡράθη».
Ακόμη προς επίρρωσιν της θέσης ότι στο όραμα του Προφήτου Δανιήλ ο Παλαιός των ημερών είναι ο Πατήρ (θέση την οποία εκφράζει η πλειοψηφία των Αγίων Πατέρων) είναι και τα παρακάτω λόγια του Ιερού Χρυσοστόμου :«Παλαιὸς ἡμερῶν τί ἐστιν; Γεγηρακότι τινὶ ἐῴκει» (P.G.56,231),
«Εἶδες ὁμοτιμίαν αὐτοῦ πρὸς τὸν Πατέρα; Ἐπειδὴ γὰρ ὕστερος ἐφάνη τοῦ Πατρὸς, διὰ τοῦτό φησι,ὅτι ἦλθε μετὰ τῶν νεφελῶν. Ὅτι δὲ ἦν καὶ πρώην, δῆλον ἐκ τῶν νεφελῶν· ἐπὶ τῶν νεφελῶν γὰρ ἔρχεται» (P.G.56,232), «Πατέρα καὶ Υἰὸν οὗτος (ενν. ο Προφήτης) καὶ πρῶτος καὶ μόνος ὁρᾷ, ὡς ἐν ὄψει» (P.G.56,233).
Τέλος παραθέτω κάτωθι δύο σχετικές αναφορές : μία του Πατριάρχου Ιεροσολύμων Ανθίμου στην ερμηνεία του στην Αποκάλυψη του Ευαγγελιστού Ιωάννου, και μία από το βιβλίο «Σύνοψις των θείων και ιερών της Εκκλησίας δογμάτων (1781)»
http://www.mediafire.com/file/9b3vd112uj3u1x8/%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%BF%CF%88%CE%B9%CF%82+%CF%84%CF%89%CE%BD+%CE%B8%CE%B5%CE%AF%CF%89%CE%BD+%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%B9%CE%B5%CF%81%CF%8E%CE%BD+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%95%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82+%CE%B4%CE%BF%CE%B3%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD+1781.pdf
και
http://www.mediafire.com/file/0n7rxu6o548d029/%CE%95%CF%81%CE%BC%CE%B7%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CE%B1+%CE%A0%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%BF%CF%85+%CE%91%CE%BD%CE%B8%CE%AF%CE%BC%CE%BF%CF%85+%CE%B5%CE%B9%CF%82+%CE%94%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%AE%CE%BB+7%CE%BF+%CE%BA%CE%B5%CF%86..tif.pdf
Γ.Ε.
Πρόκειται για Ομολογία των Πατέρων της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, την οποία έδωσαν κατά την διάρκεια της δ΄ συνεδρίας της Συνόδου. Δεν μπορούμε να την υποβαθμίζουμε ή να την θεωρούμε ίσης αξίας με απόψεις μεμονωμένων κληρικών του ΙΗ΄ αιώνος.
ΔιαγραφήΌσο για τις προφητικές οράσεις δεν υπάρχει αντίρρηση, αλλά που αναφέρεται ότι στο όραμά του ο Δανιήλ είδε το Άγιο Πνεύμα σαν περιστερά;
Ἀγαπητέ μου Δάσκαλε, συγγνώμη, ἀλλὰ ἐπίτρεψέ μου, ἔστω καὶ καθυστερημένα, νὰ ἀπαντήσω:
Διαγραφή1.Εἶναι, νομίζω, προφανές, ὅτι μὲ τὸ σχόλιό μου δὲν ὑποβαθμίζω τὴν ἀπόφαση τῆς Ἁγίας Συνόδου. Τὸ ἀντίθετο μάλιστα:
Ἀνέφερα ὅτι ἡ παράθεση ἦταν ἀποσπασματικὴ (χωρὶς φυσικὰ νὰ ἰσχυρίζομαι κάποια σκοπιμότητα ἐκ μέρους σου) παραθέτοντας μάλιστα ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν Ἁγία Σύνοδο ἄλλες σχετικὲς μὲ τὸ θέμα μας ἀποφάσεις. Ἀποτρέπεται ἔτσι καὶ ὀποιοδήποτε τυχὸν μονομερὲς συμπέρασμα γιὰ τὴν πίστη τῆς Ἁγίας Συνόδου.
Καὶ γνωρίζουμε καὶ οἱ δύο καλῶς ὅτι οἱ Ἁγιογραφικὲς ἢ καὶ Πατερικὲς, ἀποσπασματικὲς ὅμως, ἀναφορὲς μπορεῖ-ἐὰν δὲν ἑρμηνευθοῦν ὀρθῶς- νὰ ὁδηγήσουν κάποιους ἀκόμη καὶ σὲ αἱρετικὲς ἀντιλήψεις.
2. Τὸ θέμα δὲν εἶναι οἱ μεμονωμένες ἀπόψεις κάποιων κληρικῶν ἢ Ἱεραρχῶν , ἀλλὰ τὸ ἐὰν αὐτὲς οἱ ἀπόψεις ἐκφράζουν τὸ φρόνημα τῆς Ἁγίας Ζ' Συνόδου βάσει τῶν συνόλων ἀποφάσεών της.
Καὶ οἱ συγκεκριμένες τὶς ὁποῖες παρέθεσα τὴν ἐκφράζουν. Θὰ προσπαθήσω σὺν Θεῷ συντόμως νὰ τὸ ἀποδείξω :
Γνωρίζουμε ἀπὸ τὴ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας ὅτι «Ὁ γὰρ Πατὴρ διὰ τοῦ Λόγου ἐν Πνεύματι ἁγίῳ τὰ πάντα ποιεῖ» (Μεγάλου Αθανασίου).
Ὁ δὲ Μέγας Βασίλειος στὸν Κατὰ Εὐνομίου Ε' Λόγο του ἔγραψε ὅτι «οὔτε ὀπτασία
οὔτε χρησμῳδία γίνεται κεχωρισμένως Πατρὸς καὶ Υἱοῦ καὶ ἁγίου Πνεύματος».
Οἱ Θεοφάνειες εἶναι μία κοινὴ ἐνέργεια τῶν Θείων Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Δὲ νομίζω νὰ πιστεύει κανεὶς Ὀρθόδοξος ὅτι στὸ ὅραμα τοῦ Προφήτου Δανιὴλ δὲ μετεῖχε καὶ τὸ Τρίτο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση ἐκφράζει καὶ τὸ ἐκ τῆς Ὀκτωήχου γνωστὸ ποίημα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ: «Μυεῖται τῆς μιᾶς κυριότητος, τὸ τριφαὲς ὁ Δανιήλ, Χριστὸν κριτὴν θεασάμενος, πρὸς τὸν Πατέρα ἰόντα, καὶ Πνεῦμα τὸ προφαῖνον τὴν ὅρασιν». Καὶ αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν παραδεδομένη πίστη-προφητικὴ ὅραση ἐκφράζει ἡ γνωστὴ Ἁγία Εἰκὼν τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Τέλος, ἐκτὸς τῆς ἀνωτέρω σὺν Θεῷ θεολογικῆς κατοχυρώσεως τῶν ἀπόψεων ποὺ παρέθεσα στὸ προηγούμενο μήνυμα , καὶ εἰδικῶς ἐν σχέσει μὲ τὴν ἐρώτηση τῆς μὴ ἀναφορᾶς τοῦ τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος ἀπὸ τὸν προφήτη Δανιὴλ στὸ ὑπὸ συζήτηση ὅραμα αὐτοῦ, ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ δευτερευόντως νὰ προσθέσω ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Παράδοση-Ἁγιογραφία μας καὶ ἄλλες φορὲς ἔχει προσθέσει, εἰδικῶς σὲ προφητικὲς ὁράσεις, Θεία πρόσωπα, τὰ ὁποῖα δὲν ἀναφέρονται ρητῶς σὲ αὐτὲς , ὅπως γιὰ παράδειγμα ἡ ἀπεικόνιση τῆς Θεοτόκου μὲ τὸν Χριστό μας ἐντὸς τῆς φλεγομένης βάτου εἰς τὴν ὅρασιν τοῦ Προφήτου Μωϋσέως.
Μὲ ἀγάπη Χριστοῦ
Γ.Ε.