(Μια σημαντική
επιστολή του πατρός Φιλοθέου προς τον Μητροπολίτη Δέρκων Ιάκωβο, που εστάλη το
1954, δημοσιεύθηκε στον "Ορθόδοξο Τύπο" τον Ιούλιο του 1967 και
εκδόθηκε σε ένα μικρό φυλλαδιάκι από τον θεολόγο και εκδότη κ. Στυλιανό
Κεμεντζεζίδη):
Σεβασμιώτατε,
Αμφοτέρας τας Υμετέρας πατρικάς
επιστολάς έλαβον. Ευχαριστώ δια τας Πατρικάς Υμών ευχάς και δια την τιμήν ην
μοι προσφέρετε να έλθω εις Κων/πολιν προς εξομολόγησιν των Χριστιανών αδελφών.
Αλλ' εφ' όσον υπάρχει διαταγή να έλθω χωρίς ράσα δεν θα το κάμω ποτέ. Η
συνείδησίς μου δεν μου το επιτρέπει καίτοι πιστεύω, ότι τα ράσα δεν κάνουν τον
Παπά, ούτε τον σώζουν, τον σώζουν τα έργα τα καλά και η χάρις του Θεού, «χάριτι
θεού έσμέν σεσωσμένοι». Αλλά το ράσο το ενεδύθην με τας ευχάς τής Εκκλησίας,
είναι δε και παλαιά Εκκλησιαστική παράδοσις την οποίαν οφείλω να φυλάγω δια να
μη υποπέσω εις τα επιτίμια και τας αράς των Αγίων Πατέρων, οίτινες καθαρά
ορίζουσι «Ει τις πάσαν παράδοσιν έγγραφον ή άγραφον αθετεί ανάθεμα» (Ζ΄
Οικουμεν. Σύνοδος). Το ράσο το φορώ 50 έτη, σεμνύνομαι επ' αυτό το θεωρώ
πολυτιμότερον και ευπρεπέστερον από πάσαν άλλην ενδυμασίαν, ακόμη καί απ' αυτήν
τήν Βασιλικήν πορφυρίδα καί αλουργίδα. θεωρώ δ' εμαυτόν ανάξιον να ενδύωμαι
τοιούτον σεμνόν, τίμιον καί Άγιον ένδυμα, τό οποίον μυριάδες Οσίων,
Οσιομαρτύρων, Ομολογητών και Αγίων ετίμησαν, λυπούμαι δε και οικτείρω εκείνους
τους Κληρικούς, Αρχιερείς, Ιερομονάχους, Ιερείς και διακόνους, τους διαμένοντας
και μεταβαίνοντας εις την Ευρώπην, Αμερικήν και αυτού εις την Κων/πολιν, τους
αποβαλόντας το ράσον και ξυρισθέντας και τους ερωτώ, δια ποίον λόγον εξεδύθησαν
τα ράσα; Μήπως διότι είναι πολύ βαρειά και τους εμποδίζουν να περιπατούν εις
τον δρόμον, να πηγαίνουν εις την Εκκλησίαν, εις τας Ιεράς Διακονίας των,
Λειτουργίας, Μυστήρια και λοιπάς Ιεροτελεστίας; Ή μήπως το ράσον τους εμποδίζει
από την ορθήν πίστιν, την εργασίαν των εντολών και την κατόρθωσιν των αρετών;
Ότι και αν είπωσι θα είναι αδικαιολόγητοι δικαιολογίαι, και προφάσεις εν
αμαρτίαις.
Θα δώσω εγώ την απάντησιν.
Η πρώτη αιτία είναι διότι
ηθέλησαν να δείξουν, ότι δεν είναι καθυστερημένοι και οπισθοδρομικοί, αλλά
συγχρονισμένοι και προοδευτικοί, ο δε συγχρονισμένος και προοδευτικός οφείλει
εις όλα, ακόμη και εις την ενδυμασίαν να ακόλουθη την μόδαν. Επειδή όλοι σχεδόν
οι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί κληρικοί, διαμαρτυρόμενοι και πλείστοι Δυτικοί
Καθολικοί εκτός τινών εξαιρέσεων (διότι υπάρχουν και εις την Δύσιν Κληρικοί
Ιερομόναχοι και Μοναχοί με ράσα και γενικά ασυχρόνιστοι και καθυστερημένοι)
επειδή, λέγω, ούτοι από πολλών ετών
απέβαλον τα ράσα και ξυρίζονται, δια να φαίνωνται ευειδείς και ωραίοι ως
γυναικοπρόσωποι, τούτους βλέποντες οι Υμέτεροι Κληρικοί οι εν Ευρώπη και
Αμερική διαμένοντες και μεταβαίνοντες εκεί, τους εμιμήθησαν, δικαιολογούντες
την αποβολήν του ράσου ως πεπαλαιομένου και ασυγχρόνιστου.
Η δε τρίτη αιτία είναι ως
λέγουσι τινές, διότι εις την Ευρώπην και την Αμερικήν όταν ίδωσι τον παπα με τα
ράσα, οι ξένοι τον σκώπτουσι και τον χλευάζουσι, τον περιγελούσιν, εις δε την
Κων/πολιν είναι διαταγή της Τουρκικής Κυβερνήσεως να μην ενδύεται άλλος ράσα
εκτός του Πατριάρχου, αλλά και εις τούτο είναι αδικαιολόγητοι οι αποβαλόντες τα
ράσα.
Ας υποθέσωμεν ότι ευρίσκονται
τινές και τους περιγελώσι και τους χλευάζωσι και τους αναγκάζωσι να αποβάλωσι
τα ράσα και να ενδύωνται οι κληρικοί μας όπως ενδύονται και αυτοί. Αυτοί οι
ίδιοι που σήμερα τους περιγελώσι και τους βιάζωσι, μεθαύριον επόμενον είναι να
καταργήσωσι την σημερινήν αμφίεσίν των και να ενδύωνται, όπως ήρχισαν τινές
κοντά παντελονάκια, ημίγυμνοι ή και γυμνοί. Ερωτώ υμάς που απεβάλατε τα ράσα
και εξυρίσθητε είπατε μοι τι θα κάμετε εάν σας περιγελώσι, θα φορέσητε και
υμείς κοντά παντελονάκια δια να μη σας περιγελώσι; θα τους μιμηθήτε δια να τους
ευχαριστήσητε; θα τους φοβηθήτε και θα τους υπακούσητε εάν σας βιάσωσι: Γνωρίζω
τι θα μου ειπήτε: αυτό Παπαφιλόθεε, ποτέ δεν θα το κάμωμε. Και εγώ σας λέγω,
ότι το λέγετε τώρα, τότε όμως δέν θα το ειπήτε, καθώς εβγάλατε και τα ράσα και
τα γένεια από τον φόβον και την δειλίαν και δια να αρέσητε εις ανθρώπους μωρούς
και ανόητους, θα φορέσητε και κοντά παντελονάκια. Μ ή χ
ε ι ρ ό τ ε ρ α! Αλλ' αυτό δεν θα προλάβητε να το εφαρμόσητε, διότι η ερχόμενη
ρομφαία έφθασε και η μεγάλη οργή του Κυρίου ήρχισε και εάν δεν μετανοήσωμεν,
πάντες θα απωλεσθώμεν. «Εκλείποιεν αμαρτωλοί από της γης και άνομοι ώστε μη
υπάρχειν αυτούς» (ψαλ. 103).
Του λοιπού δε ας παύση πάσα
καινοτομία, ήτις κατά τον Ιερόν Αυγουστίνον μιαίνει την αρχαιότητα της
Εκκλησίας, και ο Μέγας Βασίλειος «Ει γαρ επιχειρήσωμεν τα άγραφα των εθών ως μη
έχοντα δύναμιν παραιτείσθαι, λάθοιμεν αν και περί αυτά τα καίρια ζυμιούντες το
Ευαγγέλιον».
Ο δε Θεολ. Γρηγόριος, λέγει:
«Κρείσσον επαινετός πόλεμος, ειρήνης χωριζούσης Θεού»· και ο Πατριάρχης Φώτιος:
«Δει γαρ τα τιθέντα φυλάσσωσιν και Πατράσι τέκνα δίκαιον τε καί όσιον
πειθαρχείν. Περί ων έγγραφος ου κείται νόμος προφυλάττειν δει το έθος και την
συνήθειαν. Η μακρά συνήθεια άντι νόμου κρατεί εν οις ουκ εστίν έγγραφος» (Φωτ.
ΜΙGΝΕ
ΡΑΤRΟLΟGΙΕ Κεφ. Γ.
σελ. 854). «Ει τις των δοκούντων τοις θεοφόροις Πατράσι σαλεύει τι τούτο ουκέτι
οικονομίαν κλητέον, αλλά προδοσίαν της πίστεως και περί το θείον ασέβειαν, ου
δει ψηφίζεσθαι, αλλά μάλλον έπεσθε» (Ιωσήφ Βρυέν). «Άπαντα τα περί την Εκκλησ.
παράδοσιν, την διδασκαλίαν και υποτύπωσιν των Αγίων και αοιδίμων Πατέρων
καινοτομηθέντα και πραχθέντα και μετά τούτο πραχθησόμενα, ά ν α θ ε μ α» (Ζ.'
Οίκουμ. Συν. Τομ. Συν. σελ. 606. ορ. και Τριώδιον Κυρ. Ορθοδοξίας). Ταύτα γράφω
ουχί δια να δείξω ότι είμαι πολυμαθής, ούτε δια να διδάξω τους ανωτέρους μου,
εγώ ο ελάχιστος, ο αμαθέστερος και αμαρτωλότερος πάντων, αλλά διότι αγαπώ και
πονώ την εκκλησίαν μου εις ην ανήκω, εις ην εγεννήθην, εβαπτίσθην, εφωτίσθην,
εδιδάχθην τα καλά, τα ορθά, τα δίκαια, τα αγνά, τα ωφέλιμα και συμφέροντα ταις
ψυχαίς ημών και διότι έχω χρέος και καθήκον ως μέλος και τέκνον αυτής και ως
Ιερεύς και Πνευματικός, να κηρύττω την αλήθειαν και να αγωνίζομαι μέχρις
αίματος υπέρ των Αποστολικών και Πατρικών παραδόσεων.
Αρχιμανδρίτης
Φιλόθεος Ζερβάκος,
Ηγούμενος
Ιεράς Κοινοβιακής Μονής
«Ζωοδόχου Πηγής» Λογγοβάρδας Πάρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου