"Νομιμότητα" και Ορθοδοξία

Σχόλιο "Κρυφού Σχολειού": Δημοσιεύουμε για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα ένα συγκλονιστικό απόσπασμα από το κείμενο "One Μan in the Face of Apostasy", που συνέγραψε για τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αβέρκιο (+1976), ο γνωστός λόγιος ιερομόναχος π. Δαμασκηνός Christensen (συγγραφέας του περίφημου βιβλίου για τη ζωή και το έργο του μακαριστού π. Σεραφείμ Ρόουζ), και το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "The Orthodox Word"  το 1986. Ας μας προβληματίσει όλους μας.

O Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος υπογράμμισε τους κινδύνους της επιδίωξης αποδοχής ή αναγνώρισης από κάθε είδους αρχή μόνο και μόνο λόγω του «νομικού» τους καθεστώτος:

«Οποιαδήποτε προσπάθεια εκ μέρους μας να προσεγγίσουμε εκείνους που «κατέχουν την εξουσία» αυτή τη στιγμή, όταν οι «πολλοί αντίχριστοι» (πρβλ. Α΄ Ιω. β΄ 18) που αγωνίζονται φανερά ή κρυφά ενάντια στον Χριστό και την Εκκλησία Του έχουν τόσο προφανή έλεγχο, οποιαδήποτε λοιπόν προσπάθεια να τους ευχαριστήσουμε δουλικά, να τους κολακεύσουμε και να κάνουμε ό,τι  θέλουν, ακόμη και η προσπάθεια για κάποιο βαθμό «νομιμοποίησης» από αυτούς είναι προδοσία του Σωτήρα Χριστού μας και εχθρότητα απέναντί ​​Του, ακόμα κι αν αυτοί που ενεργούν με αυτόν τον τρόπο φέρουν το σχήμα των κληρικών» (The just shine like the stars, p. 18).

Σε αυτή τη δήλωση, ο Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος δίνει μια καλή εξήγηση της αρχής του Σεργιανισμού. Αυτή η αρχή, με την οποία ο Μητροπολίτης Σέργιος συνθηκολόγησε με την άθεη σοβιετική εξουσία για να παραμείνει «νόμιμος» και να διατηρήσει τη λειτουργία του εκκλησιαστικού θεσμού, δεν είναι απλώς κάτι που συνέβη κάπου αλλού, στη Σοβιετική Ρωσία. Πρόκειται για μια γενική κατηγορία της ανθρώπινης ψυχής η οποία έτυχε να λάβει μια δραματική μορφή στο πρόσωπο του Μητροπολίτη Σεργίου: είναι το να κάνεις κάτι λάθος ή το να αποδεχθείς ένα ψέμα για να αποκτήσεις το πρόσκαιρο πλεονέκτημα του να είσαι «επίσημος», έστω και «για το καλό της Εκκλησίας».

«Έτσι», έγραψε ο π. Σεραφείμ Ρόουζ στο πνεύμα του Αρχιεπισκόπου Αβερκίου, «μερικοί άνθρωποι μπορούν να βρεθούν σε μια θέση που μπορεί να είναι «νομικά σωστή», αλλά ταυτόχρονα να είναι βαθύτατα μη-χριστιανική - σαν να είναι η χριστιανική συνείδηση ​​υποχρεωμένη να υπακούει σε οποιαδήποτε εντολή των εκκλησιαστικών αρχών, αρκεί αυτές οι αρχές να είναι «κανονικές». Αυτή η τυφλή έννοια της υπακοής αφεαυτής είναι μια από τις κύριες αιτίες για την επιτυχία του Σεργιανισμού στον αιώνα μας - τόσο εντός όσο και εκτός του Πατριαρχείου της Μόσχας» (Russia's Catacomb Saints, p. 257).

Η τελική εκδήλωση της Σεργιανιστικής αρχής θα είναι η υποβολή ακόμη και των πιο «παραδοσιακών» Χριστιανών στον ίδιο τον Αντίχριστο. Δεν θα αναγκαστούν να συμφωνήσουν με τις ιδέες και τις μεθόδους του Αντίχριστου. Το μόνο που θα απαιτηθεί από αυτούς θα είναι η αναγνώριση της εξουσίας του, την οποία θα προσφέρουν για να διατηρήσουν την Ιεραρχία, την εκκλησιαστική οργάνωση, τις εκκλησιαστικές Ακολουθίες και τη δυνατότητα φανερής λήψης των Μυστηρίων. Η προδοσία τους δεν θα συνίσταται στην προσκόλλησή τους σε Κανονικές μορφές, αλλά μάλλον στην τοποθέτηση αυτών των μορφών πάνω από την πίστη στον Χριστό, που είναι η πρώτη ευθύνη της Εκκλησίας.

Οι Άγιοι Πατέρες έχουν μια πολύ συγκεκριμένη διδασκαλία σχετικά με αυτό, με βάση την Αποκάλυψη του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Σχολιάζουν το γεγονός ότι η σφραγίδα του Αντιχρίστου δεν θα τοποθετηθεί ταυτόχρονα στο μέτωπο και στο χέρι, αλλά στο μέτωπο ή στο χέρι (Αποκ. ιγ΄ 16). Σύμφωνα με τον Άγιο Ανδρέα Καισαρείας, όσοι το λαμβάνουν στα μέτωπά τους θα μοιράζονται τον τρόπο σκέψης του Αντίχριστου, ενώ όσοι το λαμβάνουν στα δεξιά τους χέρια θα αναγνωρίσουν μόνο την εξουσία του, λέγοντας ότι είναι επιτρεπτό να το κάνουμε αυτό «αν μόνο κάποιος παραμένει χριστιανός στην ψυχή του... Η εκδίωξη της χάρης του Αγίου Πνεύματος μέσα από το σημάδι του θηρίου γεμίζει την καρδιά όλων αυτών με το πρώτο σημάδι - τον φόβο - που θα τους φέρει σε μια εύκολη καταστροφή» (Russia's Catacomb Saints, p. 222).

Ενόψει αυτής της πατερικής διδασκαλίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος μπορούσε εύκολα να προβλέψει πώς όλοι οι εκκλησιαστικοί οργανισμοί - οικουμενιστικοί και αντι-οικουμενιστικοί, καινοτόμοι και παραδοσιακοί - μια μέρα θα υποκύψουν μπροστά στον Αντίχριστο. Εκείνοι των οποίων ο φόβος της πρόσκαιρης εξουσίας υπερισχύει του φόβου τους για τον Θεό θα βασίζονται στην πεπτωκυία διάνοιά τους για να δικαιολογήσουν αυτήν την υποταγή, γιατί οι καρδιές και οι συνειδήσεις τους δεν θα μπορούν ποτέ να την δικαιολογήσουν. Θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν τους εκκλησιαστικούς τους θεσμούς εγκαταλείποντας την πνευματική ελευθερία και την ηρωική ομολογία, η οποία, όπως επανέλαβε ο Αρχιεπίσκοπος Αβέρκιος, θα στηρίξει μόνη της το ανίκητο Σώμα του Χριστού. Έτσι θα επαληθευθεί η πρόβλεψη του Αγίου Επισκόπου Ιγνάτιου Μπριαντσανίνοφ που αναφέρεται από τον Αρχιεπίσκοπο Αβέρκιο:

«Μπορεί κανείς να υποθέσει επίσης ότι ο θεσμός της Εκκλησίας που κλονίζεται για τόσο καιρό θα πέσει τρομερά και ξαφνικά. Πράγματι, κανείς δεν μπορεί να το σταματήσει ή να το αποτρέψει. Τα σημερινά μέσα για τη διατήρηση της θεσμικής Εκκλησίας προέρχονται από τα στοιχεία αυτού του κόσμου, πράγματα εχθρικά προς την Εκκλησία και η συνέπεια θα είναι μόνο να επιταχυνθεί η πτώση της…. Είθε ο φιλεύσπλαχνος Κύριος να υπερασπιστεί το λείμμα (=υπόλοιπο, πρβλ. Ρωμ. ια΄ 5) που πιστεύει σε Αυτόν. Αλλά αυτό το λείμμα είναι λιγοστό, και γίνεται όλο και λιγότερο» [Stand Fast in the Truth, p. 5].