Τεθολωμένα καὶ δηλητηριώδη ὕδατα (Περὶ Ψυχολογίας) Μέρος ΙϚ΄

(συνέχεια ἀπὸ ἐδῶ)

Ιε΄. Δὲν εἶναι ἀσφαλέστερο νὰ μείνουμε στὰ τῶν Πατέρων μας (ἤτοι μόνον στὴν Ὀρθόδοξο Χριστιανικὴ Διδασκαλία) καὶ νὰ μὴ ἀναμειγνύουμε τὴν Διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας μὲ τὶς ξένες σὲ αὐτὴν διδασκαλίες καὶ θεωρίες τῆς συγχρόνου Ψυχολογίας; Πιστεύει κάποιος ὅτι θὰ δώσουμε λόγο στὸν Κύριό μας ἐπειδὴ δὲν μελετήσαμε καὶ δὲν ἐκμεταλλευθήκαμε τὶς διδασκαλίες-θεωρίες τῆς συγχρόνου Ψυχολογίας; Δὲν φαίνεται πιθανώτερο ὅτι θὰ δώσουμε λόγο, ἐπειδὴ μελετήσαμε καὶ χρησιμοποιήσαμε τέτοιες διδασκαλίες-θεωρίες, ποὺ οἱ πλεῖστες ἐξ αὐτῶν εἶναι ξένες πρὸς τὴν Χριστιανικὴ Ἀλήθεια (ὡς κοσμικές, ἀνήθικες, ζοφερές, ἐπικίνδυνες, ἀντιχριστιανικές), ἀλλὰ καὶ πρὸς αὐτὴν τὴν πραγματικότητα (ὡς ἐπιστημονικῶς ἀναπόδεικτες· ἐκτὸς ἐὰν ἀποδεικνύεται π.χ. τὸ ὀρθὸν καὶ ἀκριβὲς τῆς ἑρμηνείας τῶν ὀνείρων, ὅπως τὴν  προτείνουν διάφοροι ψυχαναλυταί, μὲ πρῶτον αὐτὸν τὸν Φρόυντ);  

Ιστ΄. Ἐρωτοῦμε ταπεινῶς τοὺς πατέρες καὶ ἀδελφούς, ποὺ προωθοῦν καὶ διαφημίζουν στὴν Ἐκκλησία μας τὴν σύγχρονη Ψυχολογία ἐὰν εἶχαν τέτοια καθοδήγησι ἀπὸ τοὺς Πνευματικοὺς καὶ Γέροντές τους ἢ ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς «παπποῦδες» τους (τοὺς Γέροντες τῶν Γερόντων τους) [1]; Ἡ σύγχρονη Ψυχολογία ἔχει ζωὴ περίπου ἑνὸς καὶ ἡμίσεως αἰῶνος (μὲ πρωτοπόρους, στὰ τέλη τοῦ 19^ου αἰῶνος, τούς: Βίλχελμ Βοῦντ, Ουίλιαμ Τζέιμς, Σίγκμουντ Φρόυντ καὶ ἄλλους). Τὰ τελευταῖα ὀλίγα χρόνια τὴν ἀνεκάλυψαν οἱ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ὑπέρμαχοί της; Οἱ πνευματικοί τους πρόγονοι (οἱ προηγούμενοι ἀπὸ αὐτοὺς Πατέρες τῶν τελευταίων ἑκατὸν πενῆντα ἐτῶν, καὶ μάλιστα στὸν χῶρο τοῦ Πατρίου Ἡμερολογίου, ὅπου ἡ ἐκκοσμίκευσι ἦτο σαφῶς ὀλιγώτερη, τοὐλάχιστον μέχρι πρότινος) τὴν ἀγνοοῦσαν (εἶναι δυνατόν;) ἢ τὴν ἀπέφευγαν ὡς κάτι ξένο, μὴ χριστιανικό, καὶ ἐν πολλοῖς ἐπιζήμιο γιὰ τοὺς θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν; Τὰ τελευταῖα χρόνια ἐμεῖς «ἀνεκαλύψαμε τὴν Ἀμερική»; Μήπως πταίει ἡ ἐκκοσμίκευσί μας; Μήπως συμβαίνει τὸ ἑξῆς: Κυριάρχησε γύρω μας, στὸν «κόσμο», ἡ Ψυχολογία, καὶ προκειμένου νὰ μὴ φανοῦμε ὀπισθοδρομικοὶ καὶ «χάσουμε ἀνθρώπους» τὴν ἐγκολπωνόμαστε, ἐν μέρει ἢ ἐν συνόλῳ; Ὅμως, αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ «θὰ χάσῃ» ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἐκκοσμικευμένοι καὶ θὰ παραμείνουν ἔτσι, μὲ πικρὸ ἀντίτιμο τὴν ἀπώλειά τους, ἐὰν ἡ τακτικὴ ποὺ ἀκολουθοῦμε ὡς Ποιμένες καὶ Διδάσκαλοι, ὡς ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι νὰ χρησιμοποιοῦμε κοσμικὰ μέσα προσελκύσεως στὴν ἀσκητικὴ-ἡσυχαστική, ἢ ἀλλοιῶς ἀντικοσμική, Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας. Ἢ μήπως φρονοῦν κάποιοι ὅτι μὲ τὴν χρῆσι τῆς Ψυχολογίας αὐξάνουν τὸ κύρος τους; Πιστεύουμε ὅτι ἡ ἀρετή τους εἶναι αὐτὴ ποὺ θὰ αὐξήσῃ τὸ κατὰ Θεὸν κύρος τους, καὶ εὐχόμεθα ὁλοψύχως νὰ ἀγωνισθοῦν ἀκόμη περισσότερο (μὲ «νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχή» καὶ τὰ λοιπὰ ὀρθόδοξα μέσα, μὲ κυριώτερο τὴν ἀγάπη) πρὸς ὄφελος δικό τους  καὶ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, ποὺ τόσο ταλαιπωρεῖται παντοιοτρόπως στὰ ἔσχατα ἀυτὰ χρόνια.

Ιζ΄. Γράφει ὁ μακαριστὸς Ἀρχιμανδρίτης Ἰουστῖνος Πόποβιτς (στὸ «Ἄνθρωπος καὶ Θεάνθρωπος», σελ. 91): «Ἀλλὰ τί εἶναι ἀκόμη οἱ «Βίοι τῶν Ἁγίων»; Ἡ μοναδικὴ Παιδαγωγικὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Διότι μέσα εἰς αὐτούς, κατὰ ἀναριθμήτους εὐαγγελικοὺς τρόπους, τελείως δοκιμασμένους διὰ τῆς μακραίωνος ἐμπειρίας, ἔχει καταδειχθῆ πῶς διαπλάσσεται καὶ οἰκοδομεῖται τὸ τέλειον ἀνθρώπινον πρόσωπον, ὁ τέλειος ἄνθρωπος, καὶ πῶς αὐξάνει «εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφ. 4, 13), διὰ τῶν ἁγίων μυστηρίων καὶ τῶν ἁγίων ἀρετῶν ἐν τῇ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ».

   Ἐρωτοῦμε: Πιστεύουμε πράγματι ὅτι διὰ τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διαπλάσσεται καὶ οἰκοδομεῖται ὁ τέλειος ἄνθρωπος; Πρὸς τί, λοιπόν, ἡ χρῆσι ξένων διδασκαλιῶν-θεωριῶν, ὁπως αὐτῶν τῆς Ψυχολογίας, ἀφοῦ ἔχουμε ὅλα τὰ ἀπαραίτητα μέσα (ἅγια μυστήρια καὶ ἀρετὲς ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Χριστοῦ) τελειοποιήσεως τοῦ ἀνθρώπου; Εἶναι ἐλλειπὴς ἡ Πίστις μας ὡς πρὸς τὴν ψυχολογία καὶ ψυχοθεραπεία της καὶ κρίνεται ἀναγκαῖο νὰ στραφοῦμε σὲ δυτικὰ-κοσμικὰ συμπληρώματα;

   Καὶ ἀλλοῦ (σελ. 97), συνεχίζει ὁ μακαριστός: « Γίνεται ὁλοφάνερον ἀπὸ τοὺς «Βίους τῶν Ἁγίων», ὅτι οἱ ἅγιοι γνωρίζουν ὁλόκληρον τὸ μυστήριον τοῦ ἀνθρώπου, ὅλων τῶν ἀνθρώπων, καὶ τὸ ἰδικόν μου καὶ τὸ ἰδικόν σου μυστήριον· διότι ἐγνώρισαν τὸ μυστήριον τοῦ Μόνου Τελείου Ἀνθρώπου, τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, καὶ δι’ Αὐτοῦ ἔλυσαν τελείως καὶ τελεσιδίκως  τὸ πρόβλημα τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ ταυτοχρόνως ἔλυσαν τὸ πρόβλημα ὅλης τῆς κτίσεως. Διότι οὐσιαστικὰ ὅλα τὰ προβλήματα περιέχονται μέσα εἰς τὸ πρόβλημα τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ὅλαι αἱ λύσεις εἰς τὴν λύσιν τοῦ προβλήματος τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκτὸς τοῦ Θεανθρώπου καὶ χωρὶς τὸν Θεάνθρωπον, ὁ ἄνθρωπος εἶναι πάντοτε ὑπάνθρωπος καὶ μὴ ἄνθρωπος, δηλαδὴ δὲν εἶναι ἄνθρωπος μὲ τὴν οὐσιαστικὴν σημασίαν τοῦ ὅρου».

   Ἂς ἐρωτήσουμε τὸν ἑαυτόν μας: Πιστεύουμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας γνωρίζει «ὁλόκληρον τὸ μυστήριον τοῦ ἀνθρώπου»; Ποιὰ τότε ἡ χρεία τῆς Ψυχολογίας; Πιστεύουμε ὅτι μόνον διὰ τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ ἐλύθη «τελείως καὶ τελεσιδίκως τὸ πρόβλημα τοῦ ἀνθρώπου»; Δὲν μᾶς πειράζει νὰ παραμείνουν οἱ ἄνθρωποι ὑπάνθρωποι καὶ μὴ ἄνθρωποι, ἀφοῦ τοὺς ἐκθέτουμε σὲ θεωρίες (ἐν προκειμένῳ τῇς Ψυχολογίας) πλασμένες «χωρὶς τὸν Θεάνθρωπον», ἀλλὰ ἀπὸ τὸ κοσμικό, καὶ μάλιστα τὸ δυτικὸ, πνεῦμα, καὶ κάποιες φορὲς φανερὰ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν διάβολο (μὲ χαρακτηριστικὸ παράδειγμα τὸν πασίγνωστο ψυχολόγο Κ. Γιούνγκ, ποὺ ὑπῆρξε πνευματιστὴς καὶ ἀποκρυφιστής· «Υπήρχε μέσα μου μια δαιμονική δύναμη» καὶ ἄλλα παρόμοια ἔγραφε στὸ αὐτοβιογραφικό του ἔργο «Ἀναμνήσεις, Ὄνειρα, Σκέψεις», ἀναφερόμενος στὸ «πνεῦμα», δηλαδὴ στὸν δαίμονα, ποὺ τὸν καθοδηγοῦσε); 

(Συνεχίζεται)

---

[1] Πόσοι ἐξάλλου προσφωνοῦν μετὰ δέους, καὶ καλῶς πράττουν, τοὺς μακαριστοὺς Πνευματικούς τους: «ὁ Πατέρας μας», «ὁ μακαριστὸς Γέροντάς μας», «ὁ Πατερούλης μας»!