"Κρείττων γὰρ ἐπαινετὸς πόλεμος εἰρήνης χωριζούσης Θεοῦ· καὶ διὰ τοῦτο τὸν πραῢν μαχητὴν ὁπλίζει τὸ Πνεῦμα, ὡς καλῶς πολεμεῖν δυνάμενον" Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018

Ορθοδοξία εν δράσει - Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς


Με αφορμή την σημερινή ημέρα μνήμης του Αγίου Ιωάννου Μαξίμοβιτς, δημοσιεύουμε, για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, τον λόγο που εκφώνησε ο μέγας και θαυματουργός αυτός άγιος, στα εγκαίνια του ρωσικού συλλόγου "Ορθόδοξη Δράση". Ο λόγος δημοσιεύθηκε στο περιοδικό του μακαριστού πατρός, και μαθητού του αγίου, Σεραφείμ Ρόουζ "The Orthodox World" (αρ. 53, Nov.-Dec. 1973, σ. 217-218). Μετάφραση ημέτερη. 
Ιστολόγιο "Κρυφό Σχολειό"

Η "Ορθόδοξη Δράση" έχει ως σκοπό να συμβάλλει στην εισαγωγή των ορθοδόξων αρχών στη ζωή. Ο δημόσιος βίος σήμερα δεν βαδίζει σε χριστιανικά μονοπάτια. Ο Χριστιανισμός, που εκφράζεται με καθαρή μορφή στην Ορθοδοξία, προσφέρει όλα τα απαραίτητα για τη σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου και κατευθύνει τις αρχές για τη λύση όλων των ζητημάτων της δημόσιας ζωής. 
Αποχωρώντας από τα ορθόδοξα μονοπάτια, η δημόσια ζωή είναι αναπόφευκτα σε μια άθλια κατάσταση. Σχεδόν όλοι αισθάνονται μια παρακμή στην κατάσταση ολόκληρου του κόσμου. Παντού υπάρχει αβεβαιότητα, υποψίες και αδυναμία. Οι άνδρες μιλάνε για ειρήνη, αλλά δεν υπάρχει ειρήνη και όλοι προετοιμάζονται για πόλεμο. Προσπαθούν να δημιουργήσουν ευημερία στη ζωή για όλους, αλλά η ζωή γίνεται όλο και πιο έντονη και δύσκολη. Αναζητούν νέους τρόπους ζωής και δεν θα τους βρουν ποτέ, επειδή δεν υπάρχουν. 
Ο Χριστιανισμός αποκαλύπτει τη σημασία της ζωής σε όλους τους λαούς και για όλες τις εποχές και επομένως μόνο σε αυτόν μπορεί κανείς να βρει απαντήσεις για όλες τις εκδηλώσεις και ζητήματα της ζωής. 
Αυτή η αιώνια αλήθεια σχετικά με τη ζωή διατηρείται από την Εκκλησία του Χριστού και οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν από Αυτήν, πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τη Σοφία της και μόνο σε αυτή την πορεία θα βρει η ανθρωπότητα ανάπαυση και θεραπεία. 
Η δημόσια ζωή έχει απομακρυνθεί από αυτά τα μονοπάτια. Επιδιώκει να θεραπευτεί μέσω επιστημονικών ανακαλύψεων ή καλλιεργώντας δύναμη και υγεία. Αλλά ποτέ δεν υπήρξαν τόσο πολλοί άρρωστοι στην ψυχή όπως τώρα, γιατί από τη φύση της η ψυχή του ανθρώπου, πάντοτε, αναζητά μια άλλη ζωή - τη ζωή της Εκκλησίας, τη ζωή της Χάριτος, ενώ η δημόσια ζωή κάνει τα πάντα ώστε να μην δώσει στην ψυχή του ανθρώπου αυτό που χρειάζεται. 
Ακόμη και αυτοί που αποκαλούν τους εαυτούς τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, ελάχιστα προσέχουν τη φωνή της Εκκλησίας, την κατανοούν λάθος και είναι σχεδόν εντελώς ανίκανοι να βρουν καθοδήγηση για την αναζήτηση της πορείας μιας χριστιανικής δημόσιας και κοινωνικής ζωής. Η γενική κατάσταση είναι τόσο ανησυχητική που ακούμε τις φωνές των συγχρόνων στοχαστών να λένε ότι η ανθρωπότητα, που έχει αποκοπεί από την αιώνια πηγή της ζωής, γίνεται ολοένα και λιγότερο επαρκής και η ύπαρξή της γίνεται όλο και πιο άσκοπη και ότι το τέλος του κόσμου πλησιάζει. Δεν γνωρίζουμε τις ώρες και τις μέρες, αλλά αν είναι κοντά ή όχι, υπάρχει πάντα μπροστά στην ανθρωπότητα το ίδιο νόημα και η οδός της ζωής, τόσο της ιδιωτικής, όσο και της δημόσιας. Αν για τη σωτηρία του κόσμου απαιτείται η αναγέννηση της Ορθόδοξης Ρωσίας, τότε για την αναγέννηση της τελευταίας χρειάζεται να σχηματιστεί μια δημόσια ζωή Ορθόδοξη, η οποία να αξιολογεί όλα τα ζητήματα και τις εκδηλώσεις της ζωής και να τα κρίνει με βάση την ορθόδοξη κοσμοθεωρία. 
Σκοπός της "Ορθόδοξης Δράσης" είναι να αγωνιστεί για αυτό. Πρέπει να καλέσει σε πνευματική και ηθική αναγέννηση την κοινωνία. Θα πρέπει να διαδώσει τις αλήθειες της Ορθοδοξίας όχι ως αφηρημένο δόγμα, αλλά προσαρμοσμένο στις δεδομένες συνθήκες και να δείξει με ποιο τρόπο αυτή μπορεί να επιλύσει όλα τα ζητήματα της προσωπικής, δημόσιας και κυβερνητικής ζωής με βάση τις ορθόδοξες αρχές. 
Η Εκκλησία περιμένει μια τέτοια ορθόδοξη δημόσια δραστηριότητα. 
Στην ορθόδοξη κατανόηση, η Εκκλησία αποτελείται όχι μόνο από την ιεραρχία και τον κλήρο, αλλά και από ολόκληρο τον πιστό Ορθόδοξο λαό. Έτσι, η ενότητα κλήρου και λαού, μέσω της συμμετοχής στον Χριστό, στα Άγια Μυστήρια, είναι η Εκκλησία, το Σώμα του Χριστού. 
Οι ιεράρχες και οι κληρικοί είναι οι ηγέτες της ζωής της Εκκλησίας, αλλά και οι λαϊκοί επίσης πρέπει να συμμετέχουν ενεργά σε αυτήν και έχουν ευθύνη για τη ζωή της Εκκλησίας. 
Η ιστορία της Εκκλησίας μας λέει πόσοι λαϊκοί υπηρέτησαν την Εκκλησία στην εποχή της αρειανικής διαστροφής της Ορθοδοξίας και κατά τη διάρκεια της Εικονομαχίας και πώς στα νοτιοδυτικά της Ρωσίας οι ορθόδοξες αδελφότητες υπεστήριξαν την Ορθοδοξία ενάντια σε ετερόδοξους καταναγκασμούς και επιρροές. Ο στόχος που βρίσκεται πριν από την "Ορθόδοξη Δράση" δεν είναι εύκολος. Ένα ρεύμα, ξένο προς το πνεύμα της Εκκλησίας, έχει καταλάβει τη ρωσική κοινωνία. Σε αυτό υπάρχουν αντιεκκλησιαστικές τάσεις αθεϊστικού χαρακτήρα, αλλά συχνότερα υπάρχουν εκδηλώσεις μη εκκλησιαστικές, θρησκευτική αδιαφορία και μερικές φορές πετρώδης αναισθησία. Τέλος, πολλοί δεν ακούνε το λόγο του Θεού και γι᾿ αυτό δεν το γνωρίζουν και ζουν σε ένα περιβάλλον το οποίο είναι εχθρικό ή βαθιά ξένο στην Ορθοδοξία χωρίς να το ξέρουν τουλάχιστον. 
Αυτή είναι η αδιευκρίνιστη κατάσταση και το περιβάλλον στο οποίο πρέπει να δράσουμε. Η Εκκλησία καλεί όλους τους συμμετέχοντες στην "Ορθόδοξη Δράση" να είναι συνεργάτες με τον Χριστό. Αρχίζοντας ένα τέτοιο έργο, πρέπει να καταλάβουν και να θυμούνται ότι για την αναγέννηση της Ορθόδοξης Ρωσίας πρέπει να δημιουργηθεί μια ορθόδοξη δημόσια ζωή.

6 σχόλια:

  1. Τό κείμενον ἐκπέμπει ἄρωμα Ὀρθοδοξίας! Οἱ ἀνησυχητικές διαπιστώσεις τοῦ Ἁγίου, οἱ ὁποῖες ἔγιναν ἕξι περίπου δεκαετίες πρίν, εἶναι σήμερα ὁλοφάνερες σέ ὅλους καί θά πρέπῃ νά κάνουμε κάτι γι' αὐτές. Ὁλόκληρον τό κείμενον εἶναι πνευματικός θησαυρός ἀνεκτιμήτου ἀξίας. Ὡστόσον, ἄς μοῦ ἐπιτραπῇ νά σταθῶ στά ἑξῆς ἄκρως σημαντικά καί ἐπίκαιρα λόγια τοῦ Ἁγίου γιά τά καθ' ἡμᾶς: "Ἔτσι, ἡ ἑνότης κλήρου καί λαοῦ, μέσῳ τῆς συμμετοχῆς στόν Χριστόν, στά Ἅγια Μυστήρια, εἶναι ἡ Ἐκκλησία, τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ἱεράρχαι καί οἱ κληρικοί εἶναι οἱ ἡγέται τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί οἱ λαϊκοί ἐπίσης πρέπει νά συμμετέχουν ἐνεργῶς εἰς αὐτήν καί ἔχουν εὐθύνην γιά τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας."

    Γιά τό τελευταῖον αὐτό, ἀγαπητέ μου Δάσκαλε, πολύ φοβοῦμαι ὅτι θά κατηγορηθῆτε ἀπό κάποιους "ἡμετέρους," τόσον ὁ Ἅγιος ὅσον κι ἐσύ πού δημοσιεύεις αὐτές τίς "προτεσταντικές" κατ' αὐτούς ἀπόψεις του! Ὡς γνωστόν, μέ ἐγκυκλίους των πρός τόν λαόν τοῦ Θεοῦ, οἱ κύκλοι αὐτοί, ὡς ἄλλοι πάπαι, κηρύττουν γυμνῇ τῇ κεφαλῇ τό καινοφανές Δόγμα ὅτι οἱ λαϊκοί πρέπει νά συμπεριφέρωνται ὡς ἄλογα ζῷα, δηλαδή νά μήν ἔχουν λόγον γιά τά κρίσιμα ἐκκλησιαστικά ζητήματα, ἀλλά νά "πείθωνται προθύμως" στούς ἐπισκόπους των, καί νά τούς ἀκολουθοῦν εἰς τήν πορείαν των πρός τήν Κόλασιν, ἐνῷ οἱ ἀντιδρῶντες εἰς αὐτήν τήν κακίαν των εἶναι "κακόδοξοι" καί ἐπιδεικνύουν "προτεσταντικήν νοοτροπίαν"!!! Ὁποία διαφορά μεταξύ τοῦ Ὀρθοδόξου Ἁγίου Ἰωάννου Μαξίμοβιτς καί τῶν αἱρετικῶν αὐτῶν κύκλων!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αυτό εννοεί ο Δ.Χ.

    Ομολογία πίστεως ΓΟΧ

    ε. Πείθομαι προθύμως ἐν τοῖς Ἐκκλησιαστικοῖς καὶ τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ, ὡς Ἀνωτάτῃ Ἀρχῇ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν τῆς Ἑλλάδος, ἥτις ἀποτελεῖ τὴν συνέχειαν τῆς Μίας, Ἁγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἐν Ἑλλάδι, καὶ τοῖς ὑπ’ Αὐτὴν κανονικοῖς Ἐπισκόποις καὶ Πρεσβυτέροις.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το "πείθομαι προθύμως" δεν σημαίνει "υπακούω τυφλώς". Υποδηλώνει απλά μία σχέση εμπιστοσύνης προς την Ιεραρχία, που ούτως ή άλλως πρέπει να υπάρχει. Ούτε το ένα άκρο της τυφλής υποταγής (παπισμός), ούτε το άλλο άκρο της μονίμου επικρίσεως και ανυποταξίας (προτεσταντισμός). Δεν επιλέχθηκε άλλωστε τυχαίο το ρήμα "πείθομαι" (πρβλ. Εβρ. ιγ΄ 17), που διαφέρει του "υπακούω".

      Διαγραφή
    2. Ἀγαπητέ μου Δάσκαλε, στό Νέον Ὀρθογραφικόν Ἑρμηνευτικόν Λεξικόν τοῦ Δ. Δημητράκου, Ἐκδ. Χ. Γιοβάνη, 1969, σελ. 1080, διαβάζουμε ὅτι πείθομαι σημαίνει "ὑπακούω, ἀκολουθῶ." Μέ τό ἐπίρρημα "προθύμως" σημαίνει μάλιστα "ὑπακούω τυφλά"! Δέν ἔχει ἄλλην ἔννοιαν. Ὅταν δέ τοῦτο ἀπαιτεῖται ἀπό τούς πιστούς ὡς μέρος τῆς Ὁμολογίας Πίστεως, τότε πρόκειται γιά νέον Δόγμα, ἤτοι διά κήρυξιν αἱρέσεως, ἤτοι γιά ἐκδοχήν τοῦ "ἀλαθήτου τῆς Συνόδου." Ἡ μόνη διαφορά ἀπό τήν ἀντίχριστον αἵρεσιν τοῦ "ἀλαθήτου τοῦ πάπα" εἶναι ὅτι εἰς τήν τελευταίαν περίπτωσιν τό "ἀλάθητον" ὑποτίθεται ὅτι τό ἔχει ἕν μόνον πρόσωπον. Ἡ διεκδίκησις τοῦ "ἀλαθήτου" ἐκ μέρους τῆς Συνόδου τοῦ κ. Καλλινίκου φαίνεται καί ἀπό τό γεγονός ὅτι τόσον στήν Ἐγκύκλιον τοῦ Ἰανουαρίου 2015 ὅσον καί στις ἀποφάσεις τῆς 18-9-2017 ὅσοι διαμαρτύρονται γιά τήν ὑπαγωγήν τῆς Συνόδου στόν Ν. 4301/2014 ὑβρίζονται ὡς "μωροφιλόδοξοι," "ἀδαεῖς," "ἀμαθεῖς," "προτεσταντίζοντες" καί "κακόδοξοι," ὡς δῆθεν ἐμπεσόντες στήν αἵρεσιν τοῦ ἑτεροπροσδιορισμοῦ, ἐνῷ ἡ ἐν λόγῳ Σύνοδος εἶναι στήν πραγματικότητα αὐτή πού ἔπεσεν εἰς τήν ἐν λόγῳ αἵρεσιν, ἐφόσον δέχεται τόν ὁρισμόν τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό ἄθεον κράτος, ὅτι Ἐκκλησία εἶναι ἡ συνένωσις τοὐλάχιστον τριῶν ΘΝΠ κ.λπ. (ἄρθρον 12 τοῦ Ν. 4301), δέχεται τούς ἀντιχρίστους περιορισμούς, ὅτι γιά τήν ἵδρυσιν ΘΝΠ ἀπαιτοῦνται 300 ὑπογραφές, ὅτι ἄν τά μέλη ἑνός ΘΝΠ μειωθοῦν κάτω τῶν 100, τότε αὐτό διαλύεται, ὁπότε, ἄν ὑπάρχουν συνολικά μόνον τρία ΘΝΠ (κι ἔτσι μείνουν μόνον δύο), τότε διαλύεται καί ἡ "Ἐκκλησία" κ.λπ. Αὐτά βεβαίως ἀποτελοῦν ἀνατροπήν τοῦ Εὐαγγελίου, ὅπου ὁ Κύριος μᾶς λέγει ὅτι ἀρκοῦν 2-3 πιστοί γιά νά ὑπάρχῃ Ἐκκλησία! Ἀπό ποῦ προκύπτουν, λοιπόν, τά "τοὐλάχιστον τρία ΘΝΠ," "τοὐλάχιστον 300 ὑπογραφές γιά τήν ἵδρυσιν ΘΝΠ," "τοὐλάχιστον 100 μέλη γιά νά μήν διαλυθῇ τό ΘΝΠ" κ.λπ. Πρόκειται προφανῶς γιά καινοτομίαν πού θίγει τό Δόγμα, καί μάλιστα πολύ χειροτέραν αὐτῆς τοῦ νέου ἑορτολογίου. Ἀλλ' ὁ κύριος λόγος γιά τόν ὁποῖον ἡ ὑπαγωγή στόν ν. 4301 ἀποτελεῖ αἵρεσιν εἶναι ὅτι ἡ Σύνοδος δέχεται ἐμμέσως ὅτι δέν εἶναι Ὀρθόδοξος, ἐφόσον ὁ ν. 4301 (βλ. ἄρθρον 16) δέν ἀπευθύνεται στούς ὀρθοδόξους, ἀλλά στούς ἑτεροδόξους καί ἀλλοθρήσκους. Ἐφόσον, λοιπόν, οἰκειοθελῶς ἐδέχθη νά ὑπαχθῇ στήν κατηγορίαν τῶν ἑτεροδόξων, τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων;

      Διαγραφή
    3. Αγαπητέ μου Καθηγητά, σας γράφω εν συντομία τις σκέψεις μου πάνω στα γραφόμενά σας, επιφυλασσόμενος να ολοκληρώσω το συντομότερο το κείμενο με τις αναλυτικές σκέψεις μου περί του θέματος.
      1. Το "πείθομαι" δεν είναι τυχαία επιλογή. Ακριβώς αυτό χρησιμοποιεί και ο Απόστολος (ΠΕΙΘΕΣΘΕ τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε). Το δε "προθύμως" προφανέστατα θέλει να τονίσει την προθυμία και την καλή προαίρεση που απαιτείται για να χτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του ποιμνίου προς τους ποιμένες του (βέβαια πρέπει να υπάρξει και η ίδια προθυμία και από μέρους των ποιμένων προς το ποίμνιο). Για το ότι αυτή η εμπιστοσύνη σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει, έχουμε μερίδιο ευθύνης όλοι μας, έκαστος αυτό που του αναλογεί.
      2. Τα συγκεκριμένα συνοδικά κείμενα μιλούν για "ἀρκετοὺς μωροκενοφιλόδοξους" και για "ἀδαεῖς τινες καὶ ἀμαθεῖς". Δεν λένε ότι "ο κ. Χατζηνικολάου είναι μωροκενοφιλόδοξος, αδαής και αμαθής". Προσωπικά, και επειδή έχω γνώση συγκεκριμένων προσώπων που πολεμούν την Σύνοδο, τολμώ να ισχυριστώ ότι οι παραπάνω χαρακτηρισμοί, αν και βαρείς για εκκλησιαστικά έγγραφα (που έπρεπε να είναι γραμμένα με πιο συγκαταβατικό ύφος), όχι μόνο ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αλλά μόλις αδρά την περιγράφουν! Οι χαρακτηρισμοί που ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα έπρεπε να είναι κατά πολύ οξύτεροι. Δυστυχώς σεις τους πήρατε προσωπικά και έτσι μαζί με τα ξερά, κάηκαν και τα χλωρά...
      3. Το αν έχει σημασία (και ποια ακριβώς) το πως μας θεωρεί ένα αντίχριστο κράτος (το οποίο αποτελεί προτεκτοράτο και σε καμία περίπτωση ελεύθερη και ανεξάρτητη πολιτεία) είναι θέμα προς συζήτηση και δεν μπορούμε ελαφρά τη καρδία να ομιλούμε για "αίρεση". Γνωρίζετε ότι οι Κοινότητές μας στο εξωτερικό (Η.Π.Α., Αυστραλία, Ευρώπη) δεν αναγνωρίζονται από τα εκεί Κράτη ως "η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία", ούτε ως "η επίσημη Εκκλησία του Συντάγματός των", αλλά ως θρησκευτικές κοινότητες. Αυτό μήπως τις κάνει μή ορθόδοξες; Μήπως τις εξοβελίζει από την Εκκλησία του Χριστού; Τώρα αν μας αποδείξει κανείς πως η λεγόμενη "Ελληνική Δημοκρατία" είναι ένα ορθόδοξο Κράτος, που οφείλει να αναγνωρίζει την αληθινή Εκκλησία, τότε θα αναθεωρήσω...
      Αυτά τα ολίγα προς προβληματισμό.
      Μετά της εν Κυρίω αγάπης.

      Διαγραφή
  3. Γαλ. 1,8
    ἀλλὰ καὶ ἐὰν ἡμεῖς ἢ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίζηται ὑμῖν παρ᾿ ὃ εὐηγγελισάμεθα ὑμῖν, ἀνάθεμα ἔστω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή