Αφιερωμένο σε αυτούς που διώχθηκαν,
σε αυτούς που διώκονται
και σε αυτούς που θα διωχθούν,
από ψευδεπισκόπους (πρβλ. ΙΕ΄ Καν. της ΑΒ΄)
σε αυτούς που διώκονται
και σε αυτούς που θα διωχθούν,
από ψευδεπισκόπους (πρβλ. ΙΕ΄ Καν. της ΑΒ΄)
* Μελετώντας αυτές τις μέρες για τον μακαριστό Μητροπολίτη Σμύρνης Βασίλειο (+1910), θεώρησα απαραίτητη την παρουσίαση ορισμένων στοιχείων από την ζωή και το έργο της προσωπικότητος αυτής, ώστε να γίνει η σύγκριση μεταξύ ενός πραγματικά Ορθοδόξου Επισκόπου, με τους σημερινούς ορθοδόξους (;) επισκόπους, οι οποίοι ενώ υποτίθεται ότι παρέλαβαν, αλληλοδιαδόχως, όχι μόνο την Αποστολική Διαδοχή, αλλά και την αυτή Πίστη και τον ίδιο Ζήλο με τους Αποστόλους και τους Αγίους Πατέρες, αντί να είναι φορείς του Αποστολικού και Πατερικού πνεύματος, γίνονται διώκτες των φορέων αυτών! [1]
* Ο μακαριστός Σμύρνης Βασίλειος Αστερίου [2] σπούδασε στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης [3] και υπό την καθοδήγηση δύο μεγάλων προσωπικοτήτων της Σχολής, του Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως Κωνσταντίνου Τυπάλδου και του Διδασκάλου του Γένους Ηλία Τανταλίδου [4], ανδρών παραδοσιακών και ζηλωτών της Ορθοδόξου Πίστεως, διέπρεψε χρηματίσας αργότερα και Σχολάρχης αυτής.
* Το 1865 εξελέγη Μητροπολίτης Αγχιάλου της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1871 μετά την κοίμηση του Καισαρείας Παϊσίου προτείνεται για διάδοχός του, αλλά ο Βασίλειος αρνείται, διότι ήταν κατά του μεταθετού των επισκόπων.
* Το 1875 καταπολεμεί, ως πρώιμος αντιοικουμενιστής, τις απόψεις του Καθηγητού Ιωάννου Αναστασιάδου, ο οποίος μετά από την συμμετοχή του, το έτος εκείνο, στο Συνέδριο των Παλαιοκαθολικών στη Βόννη, παρίστανε αυτούς ως κατά πάντα σύμφωνους με την Ορθόδοξη Εκκλησία [5].
* Συνέγραψε πολλά αξιόλογα βιβλία, μεταξύ των οποίων μια υπέροχη μελέτη για τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο και δυο διατριβές περί του κύρους των Μυστηρίων υπό καθηρημένων ή σχισματικών και περί Αφορισμού. Περίφημοι επίσης υπήρξαν οι λόγοι του, οι οποίοι εκδόθηκαν σε δύο τόμους στην Σμύρνη, στην οποία αποκαταστάθηκε ως Μητροπολίτης το 1884, μετά την εκδίωξή του από την Αγχίαλο λόγω του Βουλγαρικού Ζητήματος [6].
* Ο Μητροπολίτης Βασίλειος συμμετείχε επίσης στην συγγραφή της Πατριαρχικής Εγκυκλίου του 1895 κατά του Παπισμού, ενός μνημειώδους ορθοδόξου κειμένου [7].
* Ο μακαριστός Σμύρνης Βασίλειος Αστερίου [2] σπούδασε στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης [3] και υπό την καθοδήγηση δύο μεγάλων προσωπικοτήτων της Σχολής, του Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως Κωνσταντίνου Τυπάλδου και του Διδασκάλου του Γένους Ηλία Τανταλίδου [4], ανδρών παραδοσιακών και ζηλωτών της Ορθοδόξου Πίστεως, διέπρεψε χρηματίσας αργότερα και Σχολάρχης αυτής.
* Το 1865 εξελέγη Μητροπολίτης Αγχιάλου της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1871 μετά την κοίμηση του Καισαρείας Παϊσίου προτείνεται για διάδοχός του, αλλά ο Βασίλειος αρνείται, διότι ήταν κατά του μεταθετού των επισκόπων.
* Το 1875 καταπολεμεί, ως πρώιμος αντιοικουμενιστής, τις απόψεις του Καθηγητού Ιωάννου Αναστασιάδου, ο οποίος μετά από την συμμετοχή του, το έτος εκείνο, στο Συνέδριο των Παλαιοκαθολικών στη Βόννη, παρίστανε αυτούς ως κατά πάντα σύμφωνους με την Ορθόδοξη Εκκλησία [5].
* Συνέγραψε πολλά αξιόλογα βιβλία, μεταξύ των οποίων μια υπέροχη μελέτη για τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο και δυο διατριβές περί του κύρους των Μυστηρίων υπό καθηρημένων ή σχισματικών και περί Αφορισμού. Περίφημοι επίσης υπήρξαν οι λόγοι του, οι οποίοι εκδόθηκαν σε δύο τόμους στην Σμύρνη, στην οποία αποκαταστάθηκε ως Μητροπολίτης το 1884, μετά την εκδίωξή του από την Αγχίαλο λόγω του Βουλγαρικού Ζητήματος [6].
Δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την μελέτη του μακαριστού Βασιλείου Σμύρνης για την δράση του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου στην Κωνσταντινούπολη.
* Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της προσωπικότητός του ήταν το απροσωπόληπτο της γνώμης του, ανεξαρτήτως φιλίας ή έχθρας, γεγονός που του εξασφάλισε αρκετές αντιπάθειες, ειδικά στο περιβάλλον του Φαναρίου, στα παρασκήνια του οποίου ήταν ξένος [8].
* Ενώ το 1886 με το φυλλάδιό του "Επίκλησις της ευσεβείας του ορθοδόξου πληρώματος Σμύρνης" ζήτησε από το ποίμνιο να ενισχύσει οικονομικά την Μητρόπολη, απέδειξε πόσο αφιλοχρήματος υπήρξε όχι μόνο καταργώντας την περιφορά δίσκων στους ναούς, αλλά και αξιοποιώντας τον οβολό του πομνίου σε έργα αντάξια ενός αληθινού Επισκόπου, όπως την επέκταση του Ελληνικού Νοσοκομείου Σμύρνης, την ίδρυση σχολείων σε συνοικίες της Σμύρνης, την ίδρυση του Βρεφοκομείου Σμύρνης (1902), καθώς και την ίδρυση του Εκκλησιαστικού Μουσικού Συλλόγου (1903).
* Διαβάζουμε στην Βικιπαίδεια [9] πως "ο Μητροπολίτης Σμύρνης Βασίλειος αγαπήθηκε πολύ από τους Σμυρναίους λόγω της ευλάβειάς του, καθώς και του ασκητικού και αφιλοχρήματου χαρακτήρα του" και ότι "είχε ψυχοσύνθεσιν επισκόπου των πρώτων χρόνων του Χριστιανισμού [...] Δια τον λαό της Σμύρνης ο Βασίλειος ήτο άγιος". Το αυτό επιβεβαιώνει και ο μακαριστός π. Χρύσανθος Βρεττάρος [10], ο οποίος αναφέρει επιπροσθέτως πως "δια την παρρησίαν που είχε εις τον Πανάγαθον Θεόν, οι Τούρκοι, ό,τι ασθενείς είχον, τους επήγαιναν εις τον Μητροπολίτην Σμύρνης Βασίλειον και εγίνοντο καλά!" [11].
* Ο ίδιος ο παπα-Χρύσανθος αναφέρει και το εξής περιστατικό, που συνέβη στη Σμύρνη και φανερώνει τον Άγιο Ζήλο που είχε ο μακαριστός Μητροπολίτης:
"Οι οπαδοί του Λουθήρου και Καλβίνου, οι ονομαζόμενοι από τον απλόν λαόν Ευαγγελικοί, έκαμαν αίθουσαν και εκήρυττον τας αιρέσεις των μυστικώς. Μίαν ημέραν επήρανε θάρρος και έγραψαν έξωθεν της αιθούσης:"Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία". Όταν τα εδιάβασε αυτά ο Βασίλειος Σμύρνης, μίαν Κυριακήν όπου ήσαν μαζεμένοι οι Ευαγγελικοί, τους εδίδαξεν το ορθόν της πίστεως και τας πλάνας του Λουθήρου και Καλβίνου. Αυτοί όμως δεν επείσθησαν και σε ολίγες ημέρες γυρεύει σκάλα και ανεβαίνει επάνω και σβήνει το "Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία", και έγραψεν: "Λουθηροκαλβινική Εκκλησία, η οποία είναι εκκλησία του διαβόλου και όχι του Χριστού". Τόσον ζήλον είχε δια την ορθόδοξον πίστιν, όπου πολλές φορές επιθυμούσε αν ήτο τρόπος να μαρτυρήση, όπως προηγουμένως είχον μαρτυρήσει πολλοί μάρτυρες δια τον Χριστόν" [12].
* Ο μακαριστός Μητροπολίτης Σμύρνης Βασίλειος κοιμήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1910.
Αιωνία αυτού η μνήμη!
* Ενώ το 1886 με το φυλλάδιό του "Επίκλησις της ευσεβείας του ορθοδόξου πληρώματος Σμύρνης" ζήτησε από το ποίμνιο να ενισχύσει οικονομικά την Μητρόπολη, απέδειξε πόσο αφιλοχρήματος υπήρξε όχι μόνο καταργώντας την περιφορά δίσκων στους ναούς, αλλά και αξιοποιώντας τον οβολό του πομνίου σε έργα αντάξια ενός αληθινού Επισκόπου, όπως την επέκταση του Ελληνικού Νοσοκομείου Σμύρνης, την ίδρυση σχολείων σε συνοικίες της Σμύρνης, την ίδρυση του Βρεφοκομείου Σμύρνης (1902), καθώς και την ίδρυση του Εκκλησιαστικού Μουσικού Συλλόγου (1903).
* Διαβάζουμε στην Βικιπαίδεια [9] πως "ο Μητροπολίτης Σμύρνης Βασίλειος αγαπήθηκε πολύ από τους Σμυρναίους λόγω της ευλάβειάς του, καθώς και του ασκητικού και αφιλοχρήματου χαρακτήρα του" και ότι "είχε ψυχοσύνθεσιν επισκόπου των πρώτων χρόνων του Χριστιανισμού [...] Δια τον λαό της Σμύρνης ο Βασίλειος ήτο άγιος". Το αυτό επιβεβαιώνει και ο μακαριστός π. Χρύσανθος Βρεττάρος [10], ο οποίος αναφέρει επιπροσθέτως πως "δια την παρρησίαν που είχε εις τον Πανάγαθον Θεόν, οι Τούρκοι, ό,τι ασθενείς είχον, τους επήγαιναν εις τον Μητροπολίτην Σμύρνης Βασίλειον και εγίνοντο καλά!" [11].
* Ο ίδιος ο παπα-Χρύσανθος αναφέρει και το εξής περιστατικό, που συνέβη στη Σμύρνη και φανερώνει τον Άγιο Ζήλο που είχε ο μακαριστός Μητροπολίτης:
"Οι οπαδοί του Λουθήρου και Καλβίνου, οι ονομαζόμενοι από τον απλόν λαόν Ευαγγελικοί, έκαμαν αίθουσαν και εκήρυττον τας αιρέσεις των μυστικώς. Μίαν ημέραν επήρανε θάρρος και έγραψαν έξωθεν της αιθούσης:"Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία". Όταν τα εδιάβασε αυτά ο Βασίλειος Σμύρνης, μίαν Κυριακήν όπου ήσαν μαζεμένοι οι Ευαγγελικοί, τους εδίδαξεν το ορθόν της πίστεως και τας πλάνας του Λουθήρου και Καλβίνου. Αυτοί όμως δεν επείσθησαν και σε ολίγες ημέρες γυρεύει σκάλα και ανεβαίνει επάνω και σβήνει το "Ελληνική Ευαγγελική Εκκλησία", και έγραψεν: "Λουθηροκαλβινική Εκκλησία, η οποία είναι εκκλησία του διαβόλου και όχι του Χριστού". Τόσον ζήλον είχε δια την ορθόδοξον πίστιν, όπου πολλές φορές επιθυμούσε αν ήτο τρόπος να μαρτυρήση, όπως προηγουμένως είχον μαρτυρήσει πολλοί μάρτυρες δια τον Χριστόν" [12].
* Ο μακαριστός Μητροπολίτης Σμύρνης Βασίλειος κοιμήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1910.
Αιωνία αυτού η μνήμη!
Νικόλαος Μάννης
εκπαιδευτικός
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Τελευταίο παράδειγμα η ετοιμαζόμενη δίωξη του π. Θεοδώρου Ζήση και των συν αυτώ, με εντολή του οικουμενιστού πατριάρχου Βαρθολομαίου και του οικουμενιστού μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ανθίμου.
[2] Συναντάται και Αστεριάδης.
[3] Στην οποία δεν είχε εισχωρήσει ακόμη το πνεύμα του Οικουμενισμού, όπως παρατηρεί ο π. Γεώργιος Μεταλληνός σε άρθρο του εδώ:
http://www.diakonima.gr/2013/06/24/%CE%BF-%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CF%89%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1/
[4] Συγγραφέας, μεταξύ άλλων, και του περίφημου δίτομου έργου "Παπιστικών Ελέγχων".
[5] Ενώ τότε οι Παλαιοκαθολικοί στον μεταξύ αυτών και των Ορθοδόξων διάλογο υπέγραψαν τις Ορθόδοξες θέσεις (περί Filioque και Πρωτείου), σε Διάλογο με τους Αγγλικανούς, συμφώνησαν υπέρ της ιερωσύνης των γυναικών (βλ. και εδώ: http://www.impantokratoros.gr/DA026A10.el.aspx ).
[6] Πληροφορίες εδώ: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1 και εδώ: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%B1
[7] Το κείμενο της Εγκυκλίου συνέγραψε ο πολύς Γερμανός Καραβαγγέλης, οι δε Νικομηδείας Φιλόθεος και Σμύρνης Βασίλειος επέφεραν τροποποιήσεις και βελτιώσεις.
Υπάρχει εδώ: http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/6/8/9/metadata-181-0000283.tkl
[8] Πόσοι επίσκοποι σήμερα φέρονται άνανδρα με το να κατηγορούν μεν την αίρεση του Οικουμενισμού, αλλά να μην τολμούν να ελέγξουν τους οικουμενιστές συνεπισκόπους τους για να μην "χαλάσουν τις καρδιές τους". Έτσι βιώνουμε σήμερα διάφορες σκηνές από το θέατρο του παραλόγου όταν φερ' ειπείν ακούμε επισκόπους την μία Κυριακή να εξαπολύουν αναθέματα και μύδρους κατά της παναιρέσεως και την επομένη να συλλειτουργούν πανηγυρικά με τους φορείς της!
[9] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%A3%CE%BC%CF%8D%CF%81%CE%BD%CE%B7%CF%82
[10] Περί του μακαριστού Γέροντος Χρυσάνθου εδώ:
https://www.pemptousia.gr/2016/05/ieromonachos-chrisanthos-agiannanitis-1894-29-ma%CE%90ou-1981/
[11] Ιερομονάχου Χρυσάνθου Αγιαννανίτου, Γεροντικαί ενθυμήσεις και διηγήσεις, τόμος α΄, Έκδοσις Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγητρίας Μώλου, σελ. 137.
[12] Στο ίδιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Βασιλείου Σταυρίδου, Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, τόμος α΄, Αθήνα, 1970.
2. Ιερομονάχου Χρυσάνθου Αγιαννανίτου, Γεροντικαί ενθυμήσεις και διηγήσεις, τόμος α΄, Έκδοσις Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγητρίας Μώλου.
[1] Τελευταίο παράδειγμα η ετοιμαζόμενη δίωξη του π. Θεοδώρου Ζήση και των συν αυτώ, με εντολή του οικουμενιστού πατριάρχου Βαρθολομαίου και του οικουμενιστού μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ανθίμου.
[2] Συναντάται και Αστεριάδης.
[3] Στην οποία δεν είχε εισχωρήσει ακόμη το πνεύμα του Οικουμενισμού, όπως παρατηρεί ο π. Γεώργιος Μεταλληνός σε άρθρο του εδώ:
http://www.diakonima.gr/2013/06/24/%CE%BF-%CE%BC%CE%B7%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CF%89%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1/
[4] Συγγραφέας, μεταξύ άλλων, και του περίφημου δίτομου έργου "Παπιστικών Ελέγχων".
[5] Ενώ τότε οι Παλαιοκαθολικοί στον μεταξύ αυτών και των Ορθοδόξων διάλογο υπέγραψαν τις Ορθόδοξες θέσεις (περί Filioque και Πρωτείου), σε Διάλογο με τους Αγγλικανούς, συμφώνησαν υπέρ της ιερωσύνης των γυναικών (βλ. και εδώ: http://www.impantokratoros.gr/DA026A10.el.aspx ).
[6] Πληροφορίες εδώ: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CE%BE%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%AF%CE%B1 και εδώ: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%A1%CF%89%CE%BC%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%B1
[7] Το κείμενο της Εγκυκλίου συνέγραψε ο πολύς Γερμανός Καραβαγγέλης, οι δε Νικομηδείας Φιλόθεος και Σμύρνης Βασίλειος επέφεραν τροποποιήσεις και βελτιώσεις.
Υπάρχει εδώ: http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/6/8/9/metadata-181-0000283.tkl
[8] Πόσοι επίσκοποι σήμερα φέρονται άνανδρα με το να κατηγορούν μεν την αίρεση του Οικουμενισμού, αλλά να μην τολμούν να ελέγξουν τους οικουμενιστές συνεπισκόπους τους για να μην "χαλάσουν τις καρδιές τους". Έτσι βιώνουμε σήμερα διάφορες σκηνές από το θέατρο του παραλόγου όταν φερ' ειπείν ακούμε επισκόπους την μία Κυριακή να εξαπολύουν αναθέματα και μύδρους κατά της παναιρέσεως και την επομένη να συλλειτουργούν πανηγυρικά με τους φορείς της!
[9] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CE%A3%CE%BC%CF%8D%CF%81%CE%BD%CE%B7%CF%82
[10] Περί του μακαριστού Γέροντος Χρυσάνθου εδώ:
https://www.pemptousia.gr/2016/05/ieromonachos-chrisanthos-agiannanitis-1894-29-ma%CE%90ou-1981/
[11] Ιερομονάχου Χρυσάνθου Αγιαννανίτου, Γεροντικαί ενθυμήσεις και διηγήσεις, τόμος α΄, Έκδοσις Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγητρίας Μώλου, σελ. 137.
[12] Στο ίδιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Βασιλείου Σταυρίδου, Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, τόμος α΄, Αθήνα, 1970.
2. Ιερομονάχου Χρυσάνθου Αγιαννανίτου, Γεροντικαί ενθυμήσεις και διηγήσεις, τόμος α΄, Έκδοσις Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγητρίας Μώλου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου