Ὁ Ἃγιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης

+ Ἐπισκόπου Χριστιανουπόλεως Γρηγορίου

Ἂν καί πατρίδα τοῦ Ἁγίου Γερασίμου ἦταν τά Μύρα τῆς Λυκίας, ὀνομάζεται Ἰορδανίτης, γιατί ὑπῆρξε ὁ πρῶτος οἰκιστής τῆς ἐρήμου τοῦ ἁγιασμένου Ἰορδάνου ποταμοῦ.

Δέν γνωρίζουμε τήν ἀκριβῆ χρονολογία τῆς γεννήσεώς του. Γεννήθηκε μᾶλλον πρίν τό 377 μ.Χ. ἀπό γονεῖς εὐσεβεῖς καί εὐπόρους ἀλλά αὐστηρούς στά ἢθη. Ἀπό τήν βρεφική του ἡλικία οἱ γονεῖς του τόν ἀφιέρωσαν στόν Θεό καί τόν ἀνέθρεψαν μέ τόν φὀβο Του. Καθώς ἦταν φρόνιμος καί προσεκτικός νέος, σύντομα ἀντιλήφθηκε τήν ματαιότητα τοῦ κόσμου καί ἐγκατέλειψε γιά πάντα ὃλα τά ἐγκόσμια. Ἀκολούθησε τόν μοναχικό βίο καί ἀρχικά μόνασε σ’ ἓνα Κοινόβιο μοναστήρι στήν Λυκία.

Μετά ἀπό χρόνια ὃμως, ὃταν πιά ἀπέκτησε τήν κατάλληλη πεῖρα στούς μοναχικούς ἀγῶνες, ἀποσύρθηκε σέ ἐρημικά μέρη τῆς πατρίδας του. Ἐκεῖ ἒζησε ἀσκητικά ἀρκετά χρόνια μέ μεγάλους κόπους καί πόνους, χωρίς νά ἒχει καμμία σωματική ἀνάπαυση, παρά μονάχα ἀγρυπνοῦσε, προσευχόταν καί μελετοῦσε τούς Ἁγίους Πατέρες.

Ἦταν πολύ αὐστηρός μέ τόν ἑαυτό του, γι’ αὐτό ἒτρωγε καί κοιμόταν ἐλάχιστα. Χαρακτηριστικά ἒλεγε γιά τόν ὓπνο ὃτι εἶναι ἀδελφός τοῦ θανάτου. Καί συνέχιζε: «Θέλεις νά εὑρίσκεσαι περισσότερα χρόνια εἰς τήν ζωήν; Μένε ὀλιγωτέρας ὣρας εἰς τήν κλίνην σου. Αὐτή εἶναι ὡς ἓν εἶδος φερέτρου, διότι ἐμποδίζει ἀπό τήν ἐνέργειαν, ἡ ὁποία εἶναι ἡ θεμελιώδης βάσις τῆς ζωῆς».

Μέ μεγάλη λοιπόν κακοπάθεια ἀσκούμενος ὁ Ἃγιος Γεράσιμος ἒγινε ὑπόδειγμα ἀρετῆς στούς μοναχούς τῆς Λυκίας. Διακαής του ὃμως πόθος ἦταν νά ἐπισκεφθεῖ τούς Ἁγίους Τόπους. Πράγματι. Ἒρχεται στά Ἱεροσόλυμα τό ἒτος 451μ.Χ. , τήν ἲδια ἀκριβῶς χρονιά κατά τήν ὁποία ἦλθε καί ὁ Ἃγιος Θεοδόσιος ὁ Κοινοβιάρχης. Ἀφοῦ προσκύνησε εὐλαβικά ὃλα τά ἱερά προσκυνήματα, ἀπεφάσισε νά μήν ἐγκαταλείψει ποτέ πλέον τούς τόπους ὃπου ἒζησε ὁ Χριστός, ἀλλά κατέφυγε στήν ἒρημο, ἡ ὁποία εἶναι κοντά στή Νεκρά Θάλασσα.

Ἐκεῖ παρ’ ὃλους τούς ἀσκητικούς ἀγῶνες του, περιέπεσε -ἐξ αἰτίας τῆς ἁπλότητός του- στήν αἳρεση τῶν Μονοφυσιτῶν. Διότι ἐκεῖνον τόν καιρό-ὃπως ἀναφέρει ὁ Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης- ὁ ἐξόριστος Αἰγύπτιος μοναχός Θεοδόσιος, ὀπαδός τοῦ Εὐτυχοῦς, ἃρπαξε βίαια τόν πατριαρχικό θρόνο τῶν Ἱεροσολύμων ἀπό τόν Ὀρθόδοξο Πατριάρχη Ἰουβενάλιο καί περιερχόμενος τίς μονές παρέσυρε στήν αἳρεση τούς περισσότερους μοναχούς καί ἀναχωρητές. Χειροτόνησε παράνομα ἐπισκόπους, προξένησε πολέμους, διέπραξε ἀκόμη καί φόνους καί παρέμεινε στόν θρόνο εἲκοσι μῆνες.

Ὁ Ἃγιος Γεράσιμος ὃμως ἀκούγοντας γιά τόν περιβόητο Ἃγιο Εὐθύμιο, ὁ ὁποῖος παρέμεινε ἀκλόνητος στήν Ὀρθοδοξία, πῆγε καί τόν συνάντησε στήν ἒρημο τοῦ Ρουβᾶ. Ἀφοῦ ἒμεινε ἀρκετό καιρό κοντά του, ἀναγνώρισε ταπεινά τήν πλάνη του, ἀποσχίστηκε ἀπό τήν κοινωνία τοῦ Θεοδοσίου καί δέχθηκε τούς ὃρους τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

Τό ἒτος 455 μ.Χ. μέ πλῆθος μοναχῶν καί ἀσκητῶν ἀνεχώρησε ἀπό τήν ἒρημο τῆς Νεκρᾶς θαλάσσης καί ἦλθε στήν ἒρημο τοῦ Ἰορδάνου. Ἐκεῖ ἳδρυσε μία πρωτότυπη Λαύρα, στό μέρος ὃπου βρισκόταν ἡ ἀρχαία κώμη Βαιθαγλά, ἓνα μίλι μακριά ἀπό τόν Ἰορδάνη ποταμό. Στό κέντρο τῆς Λαύρας ὑπῆρχε Κοινόβιο γιά τούς ἀρχαρίους μοναχούς, ἐνῶ γύρω ἀπό τό Κοινόβιο ἦταν κτισμένα κελλιά ἢ σπήλαια, 70 περίπου τόν ἀριθμό, προορισμένα γιά τούς τελείους.

Ὁ κανονισμός τῆς Λαύρας ἦταν αὐστηρότατος καί σέ κανέναν ὁ Ἃγιος δέν ἐπέτρεπε νά τόν παραβεῖ. Οἱ μοναχοί παρέμεναν στά κελλιά τους τίς πέντε ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος, χωρίς φωτιά, χωρίς λυχνάρι, χωρίς μαγειρευμένο φαγητό. Ἡ τροφή τους ἦταν ἐλάχιστο ψωμί, φοινίκια καί νερό. Εἶχαν ἓνα μονάχα ἒνδυμα καί στά κελλιά τους ὑπῆρχε μία ψάθα γιά σκέπασμα καί μία στάμνα γιά νερό. Ἦταν ἀκτήμονες, ταπεινόφρονες καί ὃλη τους ἡ μέριμνα ἦταν νά δουλαγωγήσουν τά πάθη τους καί νά καθαρίσουν τήν καρδιά τους. Στό Κοινόβιο μποροῦσαν νά ἒλθουν τό Σάββατο τό ἀπόγευμα. Ἐκεῖ συμμετεῖχαν στήν κοινή Ἀκολουθία, ἒτρωγαν μαγειρευμένο φαγητό στήν κοινή Τράπεζα, ἒπαιρναν τά ἀπαραίτητα ὑλικά γιά τό ἐργόχειρό τους καί ἐπέστρεφαν τήν Κυριακή καί πάλι στίς παλαῖστρες τους.

Ὁ ἲδιος ὁ Ἃγιος τηροῦσε ἀπαράβατα τούς κανόνες τῆς Λαύρας δίνοντας πάντοτε τό παράδειγμα σέ ὃλους. Τήν περίοδο μάλιστα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀποσυρόταν στήν ἒρημο τοῦ Κουτιλᾶ καί τοῦ Ρουβᾶ μαζί μέ ἂλλους ὀνομαστούς ἀναχωρητές. Ὃλες τίς ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος ἒμενε τελείως ἂσιτος ἀρκούμενος μονάχα στήν Θεία Κοινωνία, πού μεταλάμβανε κάθε Κυριακή. Ἀγωνίσθηκε μέ ζῆλο μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του πῶς νά ἀρέσει στόν Θεό καί ὑπέμεινε καρτερικά τόν ἀφόρητο καύσωνα τῆς ἐρήμου. Ἀνέβηκε σέ μεγάλα ὓψη ἀρετῆς καί δίκαια ὀνομάσθηκε «καθηγητής τῆς ἐρήμου» καί θεωρεῖται ὡς ὁ πολιοῦχος τῆς ἐρήμου τοῦ Ἰορδάνου.

Ἀξιώθηκε ἀπό τόν Θεό νά λάβει τό προορατικό χάρισμα καί προεγνώρισε τήν κοίμηση τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου. Ἀνέστησε ἐπίσης μέ τήν δύναμη τῆς προσευχῆς του ἓνα νεκρό μοναχό.

«Ὁ ἐραστής τῶν ὑπερκοσμίων», ὁ Ἃγιος Γεράσιμος, κοιμήθηκε ὁσιακά τό ἒτος 475 μ.Χ., 100 περίπου ἐτῶν, καί τάφηκε μισό μίλι μακριά ἀπό τήν Μονή του. Ἂγνωστος παραμένει μέχρι σήμερα ὁ τάφος του. Ἀξίζει ν’ ἀναφέρουμε ὃτι ὁ Ἃγιος ἐξημέρωσε ἓνα ἂγριο λιοντάρι, θεραπεύοντας τό πληγωμένο πόδι του. Ἐκεῖνο θέλοντας νά δείξει τήν εὐγνωμοσύνη του, τόσο πολύ ἀφοσιώθηκε στόν Ἃγιο, ὣστε τόν ὑπηρέτησε καί ὑποτάχθηκε σάν γνήσιος μαθητής του. Ἒμεινε γιά πάντα κοντά του καί πέθανε ἐπάνω στόν τάφο τοῦ Ἁγίου ἀπό τήν ὑπερβολική λύπη του.

Ἡ περιώνυμος Λαύρα τοῦ Ἁγίου Γερασίμου παρά τίς καταστροφές πού ὑπέστη στό πέρασμα τῶν χρόνων, ἐξακολουθεῖ νά λειτουργεῖ καί στίς ἡμέρες μας. Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου Γερασίμου στίς 4 Μαρτίου. Τόν Ἃγιο τιμοῦν ὂχι μόνο οἱ Χριστιανοί, ἀλλά καί οἱ Μουσουλμάνοι καί οἱ Βεδουΐνοι, οἱ ὁποῖοι ζοῦν γύρω ἀπό τό Μοναστήρι.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1. Βίκτωρος Ματθαίου, Ὁ Μέγας Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Τόμος Γ’, Ἒκδοσις Γ’, Ἀθῆναι 1969, σελ. 53-64.

2. Νεοφύτου Πολυκάρπου, Ὁ Ἃγιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης καί ἡ Ἱερά αὐτοῦ Μονή, Λάρνακα, Κύπρος, Ἐκδόσεις Masse Media Ltd, χ.χ

3. π. Βασιλείου Ρούσσου Α.Α. , Βίοι τῶν Ἁγίων Δυτικῆς καί Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, ἐν Ἀθήναις Καθολική Ἒκδοσις 1941, Μάρτιος, σελ. 28-32.

4. Κυρίλλου Σκυθιοπολίτου, Βίοι Ἁγίων, Πατερικαί ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», Θεσ/νίκη 1987, σελ. 103, 117.

5. Α. Μαρτίνου, Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμος 4^ος , Ἀθῆναι 1964, λῆμμα «Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης», στήλη 319-321.

6. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστής τῶν 12 μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ, τόμος 2^ος , Ἀθήνησι 1868, Μάρτιος, σελ. 40-41.

7. Χρήστου Δ. Τσολακίδη, Ἁγιολόγιο τῆς Ὀρθοδοξίας, Β΄ἒκδοσις, Ἐκδόσεις Χ.Δ. Τσολακίδη, Ἀθήνα, Μάρτιος 2001, σελ. 227, 4^η Μαρτίου.

8. Θωμᾶ Α.Χ. Τσουλιᾶ, Τά Πανάγια Προσκυνήματα τῶν Ἁγίων Τόπων καί τοῦ Θεοβαδίστου Ὂρους Σινᾶ, Ἒκδοση Γ’, Κατερίνη 1993, Ἒκδοση: «Σύλλογος Φίλων τοῦ Παναγίου Τάφου καί Θεοβαδίστου Ὂρους Σινᾶ, σελ. 161.

9. Δοσιθέου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων, Δωδεκάβιβλος, Βιβλία Γ’- Δ’ , Ἐκδόσεις Βας. Ρηγοπούλου, Θεσ/νίκη 1982, Κεφ. s’, παράγρ. Γ΄, σελ. 425.

(ΠΗΓΗ: http://www.bigr.gr/)