Σάββατο 4 Μαΐου 2024

Λόγος στο Άγιο Πάσχα - Ιερομάρτυρος Θαδδαίου Ουσπένσκι (+1937)


Από τον Κατηχητικό Λόγο του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου που διαβάζεται το Πάσχα και από τους θεόπνευστους ύμνους του Αναστάσιμου Κανόνα που συνέταξε ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, βλέπετε, αδελφοί, σε τί γιορτή και γεύμα προσκαλεί τώρα η Αγία Εκκλησία τα τέκνα της. 

Όλοι να απολαύσουν του «συμποσίου τῆς πίστεως», δηλαδή τον νικηφόρο θρίαμβο για την του «θανάτου νέκρωσι» και του «Ἅδου τὴν καθαίρεσιν» (ωδή ζ΄). Όλοι προσκαλούνται να πιουν «πόμα καινόν» (ωδή γ΄), πίνοντας την πνευματική χαρά που ανέβηκε από τον τάφο του Χριστού, και να συμμετέχουν στο γεύμα στο οποίο προσφέρεται ο αμνός που σφαγιάστηκε για τις αμαρτίες του κόσμου, ο Ιησούς Χριστός. Γνωρίζουμε όμως ότι σε διάφορα μέρη οι Χριστιανοί αρχίζουν άλλου είδους γεύμα εκείνη την ίδια στιγμή του Πάσχα, για να μεταφέρουν τον θρίαμβο αυτής της γιορτής στους εαυτούς τους.

Μη βιάζεσαι, λοιπόν, αδερφέ, να αφήσεις το πνευματικό αυτό γεύμα και την ευφροσύνη το συντομότερο δυνατό, για να στραφείς σε επίγειες σαρκικές χαρές και απολαύσεις. Τουλάχιστον τώρα, όταν προσφέρεται άφθονο πνευματικό γεύμα, δεν είναι σωστό να προσέχεις την «βρῶσιν τὴν ἀπολλυμένην» (Ιω. ϛ΄ 27) και να δίνεις ολόψυχα την προσοχή σου στις γήινες απολαύσεις. Εν τω μεταξύ, δυστυχώς, βλέπουμε ότι πολλοί Χριστιανοί αυτήν την ημέρα βιάζονται πολύ να αφήσουν την πνευματική χαρά προς τιμή του αναστημένου Κυρίου και να στραφούν σε επίγειες χαρές: δεν θέλουν να υπερασπιστούν [με την συμμετοχή τους] ούτε την πιο σημαντική Λειτουργία, την Λειτουργία της μεγαλύτερης Χριστιανικές Εορτής. Τί κάνεις; Αλήθεια, αδερφέ, νήστεψες γι' αυτόν τον σκοπό, δηλαδή νήστεψες και έκαμψες τα πάθη σου κατά τη νηστεία, ώστε μετά το τέλος της, να τους δώσεις ακόμα μεγαλύτερη ελευθερία;

Αλήθεια γι' αυτόν τον λόγο οδηγήθηκες στη χαρά της Αναστάσεως, ώστε τις άγιες ημέρες να αφοσιωθείς περισσότερο από όλα στις σαρκικές, και μερικές φορές πολύ ποταπές, απολαύσεις; Εχθές έψαλες μαζί με την Αγία Εκκλησία: «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία, καὶ στήτω μετὰ φόβου καὶ τρόμου, καὶ μηδὲν γήϊνον ἐν ἑαυτῇ λογιζέσθω», και τώρα ήρθε η ώρα να φωνάξει η σάρκα και να σιωπήσει το πνεύμα, σκεπτόμενος μόνο τα γήινα πράγματα; Τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, η Αγία Εκκλησία, μέσα από το Ευαγγέλιο και άλλα αναγνώσματα ή ύμνους, απεικόνιζε μπροστά στα μάτια σου τα πάθη του Χριστού: τους ξυλοδαρμούς, τα ραπίσματα στα μάγουλα, το φτύσιμο, το ακάνθινο στεφάνι, τη Σταύρωση στον Σταυρό κ.λπ., που τα υπέμεινε ο Χριστός για να θανατώσει τα πάθη σου, και τώρα που ψάλλεις: «Χθὲς συνεθαπτόμην σοι Χριστὲ  (δηλ. πέθανα για τα πάθη) συνεγείρομαι σήμερον» (ωδή γ΄), εννοείς ότι ήρθε η ώρα να αναστήσεις τα πάθη και να πεθάνεις πάλι στο πνεύμα; Εκτός αν θυμάσαι τα Παθήματα του Χριστού με αδιάφορη ψυχρότητα καρδιάς ή συγκινήθηκες για λίγο μόνο και αμέσως μετά τα λησμόνησες... Άλλωστε, αν με ειλικρινή αγάπη για τον Πάσχοντα Θεό, σαν «εν Χριστώ θαμμένος», άκουγες τις ευαγγελικές περικοπές, τα αναγνώσματα και τους εκκλησιαστικούς ύμνους τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας, αντιλαμβανόμενος έτσι μέσα σου τους πλούσιους θησαυρούς της άφθαρτης πνευματικής ζωής, του Χριστού, τότε το πνεύμα σου δεν θα μπορούσε να συγκρατήσει μέσα του τις εκρήξεις πνευματικής απόλαυσης την ημέρα της Αναστάσεως, όπως ο Τάφος του Χριστού δεν μπόρεσε να κρατήσει την Πηγή της ζωής. Μήπως θέλεις ήδη να σφραγίσεις την καρδιά σου σε αυτές τις παρορμήσεις, όπως οι Εβραίοι σφράγισαν το φέρετρο, σκεπτόμενοι να κρύψουν τη ζωή όλων σε αυτό; Αντί να ζωντανέψεις με πνεύμα αυτήν την ημέρα, που η Ζωή έχει λάμψει από τον ίδιο τον Τάφο, μήπως θέλεις να κάνεις την καρδιά σου τάφο, γεμάτο με τη διαφθορά των σαρκικών παθών που σκοτώνουν τη ζωή του πνεύματος;

Ας ακούσουμε λοιπόν, αδελφοί, το συγκινητικό κάλεσμα του Αναστάντος Χριστού, που μας απευθύνει μέσω του λόγου του Προφήτου [Σοφονίου], που ακούσαμε χθες: «ὑπόμεινόν με, λέγει Κύριος, εἰς ἡμέραν ἀναστάσεώς μου» (Σοφ. γ΄ 8). Και αν οι αδυναμίες της σάρκας καταστέλλουν τις ορμές της υψηλής πνευματικής χαράς και μας εμποδίζουν να δοξάσουμε τον αναστημένο Χριστό με ζήλο αγάπης, τότε τουλάχιστον να Τον ανεχθούμε την ημέρα της Αναστάσεως. Και αν δεν μπορούμε όλες τις μέρες, τότε τουλάχιστον μέχρι εκείνη την ώρα, όσο η Αγία Εκκλησία [στη Θεία Λειτουργία] συνεχίζει να Τον δοξάζει! Να προσπαθήσουμε να είμαστε μαζί Του όσο το δυνατόν περισσότερο, για να Τον «κρατάμε», όπως έκαναν οι ταξιδιώτες της Εμμαούς, των οποίων οι καρδιές έκαιγαν από μια γλυκιά συνομιλία με τον Κύριο που τους εμφανίστηκε στο δρόμο (βλ. Λουκ. κδ΄ 32). Ας απορρίψουμε έστω για λίγο εκείνες τις γήινες απολαύσεις, ιδιαίτερα τις κτηνώδεις σαρκικές, που διώχνουν από την καρδιά το γλυκό συναίσθημα της αγάπης για τον Χριστό και την επιθυμία να είμαστε συνέχεια μαζί Του! Αμήν.

* * *

(Εκφωνήθηκε στην εκκλησία του Θεολογικού Σεμιναρίου του Όλονετς στις 2 Απριλίου 1906)

Σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Ιερομάρτυρος Θαδδαίου: https://proskynitis.blogspot.com/2013/12/18-1937.html

Η παραπάνω Εικόνα της Αναστάσεως είναι έργο του διάσημου αγιογράφου Ονουφρίου Νεοκαστρίτη (ΙΣΤ΄ αι.).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου